DECLINATIO III (TERTIA). PRONOMINA




1. Гласный тип существительных III склонения.

2. Особые падежные окончания существительных гласного типа.

3. Прилагательные III склонения. Словарная запись прилагательных трёх, двух и одного окончания.

4. Склонение прилагательных III склонения.

5. Склонение относительных и вопросительных местоимений.

Переведите:

1. Ius honorarium viva vox est iuris civīlis (Marciānus).

2. Gravis ira regum est semper (Sen.).

3. Vim vi defendĕre omnes leges omniaque iura permittunt (Paul.).

4. Parentes naturāles in ius vocāre nemo potest.

5. Omnia tamquam mortāles timētis, omnia tamquam immortāles* concupiscĭtis* (Sen.).

6. Nuptiae sunt coniunctio maris et femĭnis et consortium omnis vitae, divīni et humāni iuris communicatio (Mod.).

7. Omne crimen ebriĕtas et incendit et detēgit.

8. Semper specialia in generalĭbus insunt (Gai.).

9. Leges intellěgi ab omnĭbus debent.

10. Privilegium est beneficium personāle et extingĭtur cum persōna.

11. Contra legem facit, qui id facit, quod lex prohĭbet (Paul.).

12. Qui cum alio contrăhit, vel est vel debet esse non ignārus condiciōnis eius (Ulp.).

13. Libertas est potestas faciendi id, quod iure licet.

14. O vita, misĕro longa, felīci brevis! (Publ. Syr.)

15. Stulti timent fortūnam, sapientes ferunt. (Publ. Syr.)

16. Ubi iudĭcat, qui accūsat, vis, non lex valet. (Publ. Syr.)

* immortālis, e – бессмертный

* concupisco, pīvi, pītum, concupiscĕre – жаждать, страстно желать

Res mancĭpi et nec mancĭpi

Omnes res aut mancĭpi sunt aut nec mancĭpi. Mancĭpi res sunt omnia praedia in Italĭco solo, tam rustĭca – qualis est fundus, tam urbāna – qualis est domus, item iura praediōrum rusticōrum (servitūtes), item servi et quadrupědes, velut boves, muli, equi, asĭni. Cetĕrae res nec mancĭpi sunt. Magna autem differentia est rerum mancĭpi et nec mancĭpi. Nam res nec mancĭpi ipsa traditiōne pleno iure alterīus fiunt, si corporālis sunt et ob id* recipiunt traditiōnem. Ităque si tibi vestem vel aurum vel argentum trado sive ex venditiōnis causa sive ex donatiōnis sive alia ex causa, statim tua fit ea res (Ulp., Gai.).

* ob id – поэтому

Res corporāles et incorporāles

Quaedam res corporāles sunt, quaedam incorporāles. Corporāles hae sunt, quae tangi possunt, veluti fundus, homo, vestis, aurum, argentum et denĭquae aliae res innumerabĭles. Incorporāles sunt, quae tangi non possunt, qualia sunt ea, quae in iure consistunt, sicut heredĭtas, usus-fructus, obligatiōnes quoque modo contractae. Nec ad rem pertĭnet, quod in hereditāte res corporāles continentur: nam et fructus, qui ex fundo percipiuntur, corporāles sunt, et id, quod ex alĭqua obligatiōne nobis debētur plerumque corporāle est, velŭti fundus, homo, pecunia (Gai.).

De iustitia et iure

Iuris prudentia est divinārum atque humanārum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivĕre, altĕrum non laedĕre, suum cuique tribuĕre. Huius studii duae sunt positiōnes, publĭcum et privātum. Publĭcum ius est, quod ad statum rei Romānae spectat, privātum, quod ad singulōrum utilitātem pertĭnet.

haec, huius см. указательное местоимение hic, haec, hoc

cuique см. quique, quaeque, quidque

Выучите наизусть:

A priōri из предыдущего, на основании ранее известного
Exceptio doli эксцепция злого умысла (отвод посредством ссылки на недобросовестность противной стороны)
Ius civīle гражданское право
Ius gentium право народов
Ius honorarium преторское право (устанавливаемое эдиктами магистратов)
Ius naturāle естественное право
Ius nudum голое право (без возможности его реализации)
Ius privātum частное право
Lex prospĭcit non respĭcit закон смотрит вперёд, а не назад
Lex speciālis derŏgat generāli специальный закон отменяет действие общего закона
Nemo iudex in propria causa никто не судья в собственном деле
Pater familias отец семейства, домовладыка
Patria potestas отцовская власть
Persōna sui iuris лицо своего права
Persōna aliēni iuris лицо чужого права
Sapienti sat умному достаточно

ПРАКТИЧЕСКОЕ ЗАНЯТИЕ 12

СТЕПЕНИ СРАВНЕНИЯ ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ.

СИНТАКСИЧЕСКИЕ КОНСТРУКЦИИ СТЕПЕНЕЙ СРАВНЕНИЯ

 

1. Степени сравнения прилагательных в латинском языке.

2. Образование и склонение сравнительной степени прилагательных (Gradus comparatīvus).

3. Образование и склонение превосходной степени сравнения прилагательных (Gradus superlatīvus)

4. Супплетивные степени сравнения.

СИСТЕМА ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ

GRADUS Прилагательные I-II склонений Прилагательные III склонения
POSITIVUS     m f n -us; -er -a -um   longus longa longum intĕger intĕgra intĕgrum 3-х окончаний   m f n -er -is -e   celer, ĕris, ĕre 2-х окончаний   m,f n -is -e   brevis, e одного окончания   m f n -r, -s, -ns, x   felix, -īcis
COMPARATIVUS +ior (m, f) Практическая основа +ius (n) Longior, ius Celerior, ius Brevior, ius Felicior, ius
SUPERLATIVUS m f n Практическая основа + issim + us, a, um (lim *, rim**) Longissimus,a,um Brevissimus,a,um Felicissimus,a,um Facillimus,a,um Celerrimus,a,um

* только для прилагательных: facĭlis, e; difficĭlis, e; simĭlis, e; dissimĭlis, e;

humĭlis, e; gracĭlis, e

** для прилагательных с окончанием – er в masculinum

СУППЛЕТИВНЫЕ СТЕПЕНИ СРАВНЕНИЯ ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ

Положительная степень Сравнительная степень Превосходная степень
magnus, a, um большой, ая, ое maior, maius бóльший, ая, ое maximus, a, um наибольший, ая, ое
parvus, a, um малый, ая, ое minor, minus меньший, ая, ое minimus, a, um наименьший, ая, ое
bonus, a, um хороший, ая, ое melior, melius лучше optimus, a, um наилучший, ая, ое
malus, a, um плохой, ая, ое peior, peius хуже pessimus, a, um наихудший, ая, ое
multi, ae, a многие plures, plura более многочисленные plurimi, ae, a наиболее многочисленные

 

Переведите:

1. Brevis vita est, sed in malis fit longior. (Publ. Syr.)

2. In publĭcis nihil est lege gravius, in privātis firmissĭmum est testamentum.

3. Optĭma est legum interpres consuetūdo. (Paul.)

4. Minus iuris habent adoptīvi filii, quam naturāles. (Inst. Iust.)

5. Melior est certa pax quam sperāta victoria.

6. Honesta mors melior est vita turpi.

7. In dubio melior est causa possessōris.

8. Iustitia debet esse libĕra, quia nihil iniquius venāli iustitia.

9. In criminalĭbus (causis) probatiōnes debent esse luce clariōres.

10. Poena maior absorbet minōrem.

11. Minor iurāre non potest.

12. Minor minōrem custodīre non debet.

13. In praesentia maiōris potestātis minor potestas cessat.

14. Nemo ex suo delicto meliōrem suam conditiōnem facĕre potest.

15. Quid est longissĭmum? – Spes.

16. Dolor anĭmi multo gravior est quam corpŏris. (Publ. Syr.)

17. Gravissĭmum est imperium consuetudĭnis. (Publ. Syr.)

18. Ubi omnis vita metus est, mors est optĭma. (Publ. Syr.)

19. Minus est quam servus domĭnus, qui servos timet. (Publ. Syr.)

20. Optĭma est lex, quae minĭmum relinquit arbitrio iudĭcis; optĭmus iudex, qui minĭmum sibi.

Выучите наизусть:

Actio noxālis ноксальный иск
Corpus iuris civīlis свод гражданского права
In dubio mitius при сомнении более мягкое решении
In optima forma в наилучшей форме
Lex taliōnis закон талиона, закон равного возмездия
Minimum minimōrum наименьшее
Mores maiōrum обычаи предков
Par in parem non habet iurisdictiōnem равный против равного не имеет юрисдикции
Per legis actiōnes легисакционный процесс (вид гражданского процесса, в котором претензии должны быть выражены словами соответствующего закона)
Perpetuum mobĭle вечный двигатель
Reformatio in peius изменение к худшему
Ultra vires сверх сил, за пределами полномочий
Vim vi repellěre licet силу можно отражать силой
Vis maior непреодолимая сила, форс мажор
Vita brevis, ars longa жизнь коротка, искусство вечно

ПРАКТИЧЕСКОЕ ЗАНЯТИЕ 13

СИСТЕМА ЛАТИНСКОГО СКЛОНЕНИЯ: ИТОГОВОЕ ЗАНЯТИЕ.

ОТЛОЖИТЕЛЬНЫЕ И ПОЛУОТЛОЖИТЕЛЬНЫЕ ГЛАГОЛЫ



Поделиться:




Поиск по сайту

©2015-2024 poisk-ru.ru
Все права принадлежать их авторам. Данный сайт не претендует на авторства, а предоставляет бесплатное использование.
Дата создания страницы: 2016-02-13 Нарушение авторских прав и Нарушение персональных данных


Поиск по сайту: