Dzisiaj w Betlejem
sł. i mel. XIX w.
Dzisiaj w Betlejem / x2
wesoła nowina,
że Panna czysta / x2
porodziła Syna.
Chrystus się rodzi,
nas oswobodzi,
anieli grają,
króle witają,
pasterze śpiewają,
bydlęta klękają,
cuda, cuda ogłaszają.
Maryja Panna / x2
Dzieciątko piastuje
i Józef stary / x2
Ono pielęgnuje.
Chrystus się rodzi,
nas oswobodzi,
anieli grają,
króle witają,
pasterze śpiewają,
bydlęta klękają,
cuda, cuda ogłaszają.
| Betlejem | Вифлеем |
| anioł – l.mn. anieli | ангел |
| król | король |
| witać | приветствовать |
| pasterz | книжн. пастух, пастырь |
| bydlę – l.mn. bydlęta | скотина |
| klękać | становиться на колени, преклонять колени |
| cudo | чудо, диво |
| ogłaszać | объявлять, оглашать |
| dzieciątko | ласк. ребеночек, младенец |
| piastować | книжн. пестовать, нянчить |
| pielęgnować kogo, co | ухаживать за кем-л. |
Cicha noc, święta noc
XIX w., sł. Piotr Maszyński, mel. Franz Gruber
Cicha noc, święta noc,
pokój niesie ludziom wszem
a u żłobka Matka Święta
czuwa sama uśmiechnięta,
nad Dzieciątka snem.
Cicha noc, święta noc,
pastuszkowie od swych trzód
biegną wielce zadziwieni,
za anielskim głosem pieni,
gdzie się spełnił cud.
Cicha noc, święta noc,
narodzony Boży Syn,
Pan wielkiego majestatu,
niesie dziś całemu światu
odkupienie win.
| noc | ночь |
| święty | святой |
| pokój | мир, покой |
| niesie (nieść) | несет (нести) |
| wszem | книжн. всем |
| żłobek | ясли |
| czuwać nad czym | бодрствовать, не спать |
| sama | одна |
| uśmiechnięty | улыбающийся |
| pastuszkowie – мн.ч. от pastuszek | пастушок |
| trzoda | стадо |
| biegną (biec) | бегут (бежать) |
| wielce | книжн. весьма, очень |
| zadziwieni – мн.ч. от zadziwiony | удивленный, изумленный |
| za anielskim głosem pieni | за пением ангельских голосов |
| cud się spełnił | свершилось чудо |
| narodzony | рожденный |
| majestat | величие, великолепие |
| świat | мир, свет |
| odkupienie | искупление |
| wina | вина |
Jezus malusieńki
sł. i mel. XVII w.
Jezus malusieńki leży nagusieńki;
Płacze z zimna, nie dała Mu Matusia sukienki.
|
|
Płacze z zimna, nie dała Mu Matusia sukienki
Bo uboga była, rąbek z głowy zdjęła,
W który Dziecię uwinąwszy, siankiem Je okryła.
W który Dziecię uwinąwszy, siankiem Je okryła.
Nie ma kolebeczki, ani poduszeczki,
We żłobie Mu położyła siana pod główeczki.
We żłobie Mu położyla siana pod główeczki.
Dziecina się kwili, Matusieńka lili,
W nóżki zimno, żłobek twardy, stajenka się chyli.
W nóżki zimno, żłobek twardy, stajenka się chyli.
Matula truchleje, serdeczne łzy leje:
– O mój Synu! wola Twoja, nie moja się dzieje.
O mój Synu! wola Twoja, nie moja się dzieje.
| malusieńki – уменьш. от mały | маленький |
| nagusieńki – уменьш. от nagi | нагой, голый |
| matusia, matusieńka – уменьш. от mama | мама |
| sukienka | платье |
| ubogi | бедный |
| rąbek | ободок, каёмка; зд. уст. платок |
| uwinąwszy (uwinąć) | уст. завернуть, обернуть |
| sianko – уменьш. от siano | сено |
| okryć | накрыть, прикрыть |
| kolebeczka – уменьш. от kolebka | колыбель |
| poduszeczka – уменьш. от poduszka | подушка |
| żłobek – уменьш. от żłób | ясли |
| główeczka – уменьш. от głowa, główka | голова |
| kwilić | тихо плакать, пищать |
| lilić | баюкать |
| stajenka – уменьш. от stajnia | конюшня |
| chylić się | склоняться, нагибаться, наклоняться |
| truchleć | робеть, цепенеть (от страха) |
| łzy | слезы |
| dzieje się (dziać się) | происходить, совершаться |
Pójdźmy wszyscy do stajenki
sł. XVIII w., mel. XIX w.
Pójdźmy wszyscy do stajenki,
Do Jezusa i Panienki!
Powitajmy Maleńkiego
I Maryję, Matkę Jego.
Witaj, Jezu ukochany,
Od Patryjarchów czekany,
Od Proroków ogłoszony,
Od narodów upragniony.
Witaj, Dziecineczko w żłobie,
Wyznajemy Boga w Tobie
Coś się narodził tej nocy
By nas wyrwać z czarta mocy.
| wszyscy | все |
| stajenka – уменьш. от stajnia | конюшня |
| Panienka | девица, барышня; Пречистая Дева |
| powitać | приветствовать, встретить |
| witać | приветствовать, встречать |
| ukochany | любимый, возлюбленный |
| czekać | ждать, ожидать |
| ogłaszać | объявлять, провозглашать |
| upragniony | желанный |
| wyznawać | исповедовать; веровать |
| coś się narodził = co się narodziłeś | (ты), который родился |
| czart | чёрт |
| moc | сила; зд. власть |
|
|
Hej w dzień narodzenia
sł. i mel. XVII/XVIII w.
Hej w dzień narodzenia Syna Jedynego
Ojca Przedwiecznego, Boga prawdziwego,
Wesoło śpiewajmy, chwałę Bogu dajmy,
Hej kolęda, kolęda!
Panna porodziła niebieskie Dzieciątko,
W żłobie położyła małe Pacholątko.
Pasterze śpiewają, na multankach grają,
Hej, kolęda, kolęda!
Skoro pastuszkowie o tym usłyszeli,
Zaraz do Betlejem czym prędzej bieżeli,
Witając Dzieciątko, małe Pacholątko,
Hej, kolęda, kolęda!
I tak wszyscy społem wokoło stanęli
Panu maleńkiemu wesoło krzyknęli,
– Funda, funda, funda, hola lizi funda
Hej, kolęda, kolęda!
| przedwieczny | предвечный, изначальный, извечный |
| niebieski | 1. голубой; 2. небесный; 3. блаженный, дивный |
| dzieciątko | ласк. ребёночек, младенец |
| żłób | ясли |
| pacholątko – уменьш. от pacholę | уст. отрок |
| pasterz | уст. пастырь, пастух |
| multanka | народный духовой инструмент |
| skoro | лишь, как только |
| czym prędzej | как можно скорее |
| społem | уст. вместе, ссобща |
| wokoło | кругом, вокруг |
Wśród nocnej ciszy
sł. i mel. XVIII w.
Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi:
Wstańcie, pasterze, Bóg się nam rodzi!
Czym prędzej się wybierajcie,
Do Betlejem pośpieszajcie
Przywitać Pana.
Poszli, znaleźli Dzieciątko w żłobie
Z wszystkimi znaki danymi sobie.
Jako Bogu cześć Mu dali,
A witając zawołali
Z wielkiej radości:
– Ach, witaj Zbawco z dawna żądany,
Cztery tysiące lat wyglądany
Na Ciebie króle, prorocy
Czekali, a Tyś tej nocy
Nam się objawił.
I my czekamy na Ciebie, Pana,
A skoro przyjdziesz na głos kapłana,
Padniemy na twarz przed Tobą,
|
|
Wierząc, żeś jest pod osłoną
Chleba i wina.
| wśród | среди, посреди |
| cisza | тишь, тишина |
| czym prędzej | как можно скорее |
| wybierać się | собираться |
| zawołać | позвать, воскликнуть, закричать |
| zbawca | спаситель, избавитель |
| żądany | требуемый, нужный |
| wyglądać na kogo | ожидать, поджидать, дожидаться кого |
| objawić się | объявиться, обнаружиться, показать себя |
| tyś się objawił= ty objawiłeś się | |
| skoro | лишь, как только |
| kapłan | священник, жрец |
| paść na twarz | пасть ниц |
| żeś jest = że jesteś | |
| osłona | прикрытие, защита, покров |
Mizerna, cicha
sł. Teofil Lenartowicz, mel. Jan Gal (?)
Mizerna, cicha, Stajenka licha, Pełna niebieskiej chwały; Oto leżący, Przed nami śpiący, W promieniach Jezus mały. Przed nim Anieli W locie stanęli I pochyleni klęczą; Z włosy złotymi Z skrzydły białymi Pod malowaną tęczą. Radość na ziemi, Pan nad wszystkimi, Roztacza blask poranny. Przepaść zawarta, Upadek czarta, Zstępuje Pan nad Pany.| mizerny | жалкий, ничтожный |
| lichy | бедный, убогий |
| niebieski | 1. голубой; 2. небесный; 3. блаженный, дивный |
| chwała | слава, хвала |
| promień | луч |
| lot | полёт |
| pochylony | склонённый |
| klęczeć | стоять на коленях |
| skrzydło | крыло |
| tęcza | радуга |
| roztaczać | распространять, испускать |
| blask | блеск, сияние |
| przepaść | пропасть, бездна |
| zawarty | запертый, закрытый |
| zstępować | книжн. спускаться, нисходить |
Lulajże, Jezuniu
sł. i mel. XVII w.
Lulajże, Jezuniu, moja perełko.
Lulaj ulubione me pieścidełko.
Refren:
Lulajże, Jezuniu, lulajże lulaj!
A ty go Matulu w płaczu utulaj.
Zamknijże znużone płaczem powieczki.
Utulże zemdlone łkaniem usteczki...
Lulajże piękniuchny nasz aniołeczku.
Lulajże Wdzięczniuchny świata Kwiateczku...
Lulajże Różyczko najozdobniejsza.
Lulajże Lilijko najprzyjemniejsza...
Lulajże przyjemna oczom gwiazdeczko.
Lulaj najśliczniejsze świata Słoneczko...
| lulajże, lulaj | баю-баюшки |
| perełka – уменьш. от perła | жемчужина |
| pieścidełko | 1. безделушка, игрушка; 2. в обращении солнышко, сокровище |
| utulać | обнимать, приголубливать |
| znużony | утомленный |
| powieczki – уменьш. от powieki | веки |
| zemdlony | уставший, утомленный |
| łkanie | рыдание |
| piękniuchny – уменьш. от piękny | прекрасный |
| wdzięczniuchny – уменьш. от wdzięczny | милый, прелестный |
| najozdobniejszy – превосх. степень от ozdobny | нарядный, уст. изысканный |
| przyjemny | приятный |
| śliczny | красивый, хорошенький, прелестный |
Przybieżeli do Betlejem pasterze
sł. i mel. XVII w.
Przybieżeli do Betlejem pasterze
Grając skocznie Dzieciąteczku na lirze.
Refren:
Chwała na wysokości,
Chwała na wysokości,
A pokój na ziemi.
Oddawali swa ukłony w pokorze
Tobie z serca ochoczego, o Boże!
Refren.
Anioł Pański sam ogłosił te dziwy,
Których oni nie słyszeli jak żywi.
Refren.
Dziwili się napowietrznej muzyce
I myśleli, co to będzie za Dziecię?
Refren.
Któremu się wół i osioł kłaniają
Trzej królowie podarunki oddają.
Refren.
I anieli gromadami pilnują,
Panna czysta wraz z Józefem piastują.
Refren.
| pasterz | пастух |
| skocznie | задорно |
| na lirze (lira) | на лире (лира) |
| Chwała na wysokości | Слава в вышних |
| oddawać ukłony | кланяться |
| w pokorze (pokora) | покорно, с покорностью |
| ochoczy, ochotny | охочий, готовый |
| ogłosić | объявить, заявить |
| napowietrzny | воздушный |
| gromada | толпа, масса |
| pilnować | охранять |
| piastować | книжн. пестовать, нянчить |
Gdy śliczna Panna Syna kołysała
sł. i mel. pocz. XVIII w.
Gdy śliczna Panna Syna kołysała,
Z wielkim weselem tak Jemu śpiewała.
Li li li li laj, moje Dzieciąteczko,
Li li li li laj, śliczne Paniąteczko.
Wszystko stworzenie śpiewaj Panu swemu,
Pomóż w radości wielkiej sercu memu.
Li li li li laj, wielki Królewiczu,
Li li li li laj, niebieski dziedzicu!
Sypcie się z nieba, liczni aniołowie,
Śpiewajcie Panu, niebiescy duchowie:
Li li li li laj, mój wonny kwiateczku,
Li li li li laj, w ubogim żłobeczku.
Cicho wietrzyku, cicho południowy,
Cicho powiewaj, niech śpi Panicz nowy,
Li li li li laj, mój wdzięczny Synaczku,
Li li li li laj, miluchny Robaczku.
| śliczny | хорошенький, прелестный |
| Dzieciąteczko – уменьш. от dziecię | дитя |
| Paniąteczko – уменьш. от pan | господин |
| stworzenie | создание, творение |
| królewicz | королевич |
| dziedzic | наследник |
| liczny | многочисленный |
| kwiateczek – уменьш. от kwiatek | цветок |
| żłobeczek – уменьш. от żłobek | ясли |
| wietrzyk – уменьш. от wiatr | ветер |
| powiewać | веять |
| panicz | паныч (обращение к молодому господину) |
| wdzięczny | милый, прелестный |
| synaczek | сыночек |
| miluchny – уменьш. от miły | милый |
| robaczek | червячок; крошка (о ребенке) |
Do szopy, hej pasterze
sł. i mel. XIX w.
Do szopy, hej pasterze,
do szopy, bo tam cud:
Syn Boży w żłobie leży,
by zbawić ludzki ród.
Refren:
Śpiewajcie Aniołowie,
pasterze grajcie Mu,
kłaniajcie się Królowie,
nie zbudźcie Go ze snu!
Pobiegli pastuszkowie
ze swymi dary tam,
oddali pokłon korny,
bo to ich Bóg i Pan.
Do szopy, hej pasterze,
do szopy wszyscy wraz,
Syn Boży w żłobie leży,
więc śpieszcie, póki czas!
| szopa | сарай |
| cud | чудо |
| zbawić | спасти, избавить |
| śpiewajcie – повелит. накл. от śpiewać | петь |
| kłaniajcie się – повелит. накл. от kłaniać się | кланяться |
| zbudźcie – повелит. накл. от zbudzić | разбудить |
| pobiegli (pobiec) | побежать |
| pastuszkowie – мн.ч. от pastuszek | пастушок |
| ze swymi dary | со своими дарами |
| oddać pokłon | отдать честь, поклониться |
| korny | смиренный, покорный |
| wszyscy | все |
| wraz | вместе |
| więc | итак, так что |
| śpieszcie – повелит. накл. от śpieszyć | спешить |
| póki czas | пока есть время, пока не поздно |