Аджал джетсе болджал джокъ.
Аджал соруб келмез, келсе, къайтыб кетмез.
Аджаллыгъа окъсуз шкок атылыр.
Аджашхан тёгерек айланыр.
Аджашханны ызындагъы кёреди, джангылгъанны джанындагъы биледи.
Аджашсанг кёб бла аджаш.
Аджашсанг узакъгъа, тюшерсе тузакъгъа.
Аджымлы ёлген эки ёлюр.
Аджир бла джагъалашхан алашаны сырты джауур.
Ач аш айырмайды.
Ач аю ойнамаз.
Ач бёрюге мекям джокъ.
Ач да бол, токъ да бол, намысынга бек бол.
Ач ит джулгъаныб джатар.
Ач къарным, тынч къулагъым.
Ач келгенни тойдур, кеч келгенни тойдур.
Ач кишдикден чычхан къутулмаз.
Ач къонакъны хапарла бла сыйлама.
Ач отунчуну ачыуу бурнундады.
Ач тоймам дейди, тойгъан ач болмам дейди.
Ач уят къоймаз.
Ачыуу джиляугъа, къууанч тепсеуге юйретир.
Ачыуу душман, акъыл дос, акъылынга акъыл къош.
Ачыуу не уллу болса да, тауну бузмаз.
Ачыуу соруб келмейди.
Ачлыкъда тары гырджын халыуадан татлыды.
Ачны эсинде аш.
Адам бла къазанлашмай, адамны адамлыгъын билмезсе.
Адам боллукъ атламындан белгили.
Адам боллукъ сыфатындан белгили.
Адам болмагъан джерде тонгуз тёрге ётер.
Адам болур ючюн а, алай тууаргъа керекди.
Адам каргъаса бир палах, эл къаргъаса минг палах.
Адам къатында адам ёлмез.
Адам къыйналмай зауукъ кёрмез.
Адам сёзюнден белгили.
Адам -туугъан джеринде, ит- тойгъан джеринде.
Адам умут бла джашайды.
Адамдан уялгъынчы кесингден уял.
Адамгъа аман деген - кеси аман.
Адамгъа тынгыла да кесинг билгенча игисин эт.
Адамлыкъ иши бла билинир.
Адамны адамлыгъы нёгеринден танылыр.
Адамны адамлыгъы ёлмей бла кетмей билинмез.
Адамны адамлыгъы, ашда угъай, ишде билинеди.
Адамны адамлыгъын этген иши билдирир.
Адамны игиси итни да башын сылар.
Адамны къатыны джарлы да этер, бай да этер.
Адамны къылыгъы ишде белгили болур.
Адамны осал тенгле бузадыла.
Адамны осалы къыш кюннге кууаныр.
Адамны сыфатына къарама, сёзюне къара.
Адамны тюртюб абындырсанг да, сёз бла абындырма.
Агъач уста юйсюз къалыр.
"Ах" дегенликге дюккюч артыкъ джарылмаз.
"Ах" демеген "ох" демез.
Ахчадан намыс багъалыды.
Ахырат джаннетден дуния даулет ахшы.
Ахыратны киши кёрюб къайытмагъанды.
Ахлысына аман - кимге да аман.
Ахмат къаяда бал барды, андан меннге не барды.
Ахшы болса джолдаш, хар ишинги аны бла ойлаш.
Ахшы болсанг атынг чыгъар, аман болсанг джанынг чыгъар.
Ахшы джыяр, аман джояр.
Ахшы сёз таш тешер.
Ахшы тенг джолгъа салыр, аман тенг джолдан шашдырыр.
Ахшыгъа эл ышаныр, джаууннга джер ышаныр.
Ахшылыкъ джерде джатмайды, аманлыкъ суугъа батмайды.
Акъыл къартда, джашда тюйюлдю - башдады.
Акъыл неден да кючлюдю.
Акъыл сёз алгъышлыкъ этер.
Акъыл сёзге багъа джокъду.
Акъыл тенгизден терен, билим таудан бийик.
Акъылы болмагъаннга сакъалы болушмаз.
Акъыллы ангылар, тели тынгылар.
Акъыллы айтыр эди, акъылсыз къоймайды.
Акъыллы болур ючюн эл бла сёлеш.
Акъыллы эл ийеси, тели уа эл баласы.
Акъыллы эркиши атын махтар, акъылсыз эркиши къатынын махтар.
Акъыллыгъа бир айт, телиге минг айт.
Акъылсыз башдан акъыллы сёз чыкъмаз.
Акъылсызны джууукъгъа алма, акъыллыны кеннге салма.
Акъырын баргъан арымаз.
Акъырын суу кёпюрлени бузар.
Акъырынны ашыкъгъан джетмез.
Акъырынны дженгил джетмез.
Акъмакъ туугъан джерин унутур.
Ала билсенг сала да бил.
Ала-бере билмеген, берсе кёзюне джукъу кирмеген.
Алда чыкъгъан къулакъны, артда чыкъгъан мюйюз озар.
Алгъа кесинги ур, ачымасанг башханы ур.
Алгъада барма, артха да къалма.
Алма терегинден кери кетмез.
Алма терекде кертме битмез.
Алма, биш, аузума тюш.
Алманы игисин аю ашар.
Алтын тот болмаз, шкок топ болмаз.
Алтын юйден да джан татлы.
Алтынны алма да акъылны ал.
Алтыны - ташдан, акъылны - башдан.
Аман адам этегингден тутса, кес да къач.
Аман адам уруп къачар.
Аман эсирсе юйюн ояр.
Аман эшек хуна ояр, аман киши къатын къояр.
Аман хансны урлугъу кёб.
Аман киши джау болур, хар бир иши дау болур.
Аман къыз барыр джерин сайламаз, аман къатын иги эрин да сыйламаз.
Аман къоркъгъанына да махтанады.
Аман къой сууну ортасына кириб ичер.
Аман оноучуну иши да аман.
Аман сабийден эсе, болмай къалгъан игиди.
Аман сабийлей къартайыр.
Аман сохтаны китабы тас болур.
Аман сёз иесине къайтыр.
Аман сёзден бал чыкъмаз, аман кёзден май чыкъмаз.
Аман сюрюучюню бёркю джыртыкъ болур.
Аман шуёхунг болгъандан эсе, болмагъаны игиди.
Аманны заман унутдурмаз.
Ана этген гырджындан татлы аш джокъду.
Ана къолу ачытмаз.
Ана къойну - балагъа джаннет.
Ана кёлю балада, бала кёлю талада.
Ана къучагъы балагъа бешик.
Ана сыры - къызында, ата сыры-джашында.
Ана юйню кюн джарыгъы.
Ана бала тилин ангылар.
Ариуу сёз джаннга азыкъ, аман сёз башха къазыкъ.
Ариуу сёз джилянны тешигинден чыгъарыр.
Асыл - ташдан, акъыл - башдан.
Асыры татлы болсанг ашарла, асыры ачы болсанг атарла.
Аслан ач да тюлкю токъ.
Аш берме да, къаш бер.
Ашагъаны чибин кибик, ишлегени пил кибик.
Ашамаздан тана башны тауусду.
Ашар джеринги билме да, басар джеринги бил.
Ашаса, ашамаса да бёрюню ауузу къан.
Ашатыргъа иш ахшы, ишлетирге аш ахшы.
Ашда бёрю - ишде ёлю.
Ашда бёрю, ишде ёлю.
Ашда уялгъан - мухар, ишде уялгъан - хомух.
Ашха уста юйюнгде болсун, кийимге уста элингде болсун.
Ахшы адам башын сылатыр, аман адам джанын къыйнатыр.
Ахшы ат арыкълыкъда табылыр.
Ахшы атаны - джашы иги, ахшы ананы - къызы иги.
Ахшы къатын аман эрни эр этер, аман къатын ахшы эрни сер этер.
Ахшы къыз - джагъада къундуз, ахшы джаш - кёкдеги джулдуз.
Ат аягъы да бокълайды суу.
Ат аягъы тай ёлтюрмез.
Ат джумушну эшек тындырмаз.
Ат эркешини къанаты.
Ат ёлсе - джери къалыр.
Ат суугъа кирсе, башы джюзер.
Ата джурт - алтын бешик.
Ата джурт - атангы юйюнден артыкъ.
Ата джуртча джер болмаз, туугъан элча эл болмаз.
Ата джуртуму башы болмасам да, босагъасыны ташы болайым.
Ата джуртун сюймеген - атасын да сюймез.
Ата джуртун сюймей башха джуртну сюйген, башын сатхан кибикди.
Ата джуртун танымагъан, атасын да танымаз.
Ата джуртуну къоругъан озар, къорумагъан тозар.
Ата ёге ана келтирсе, кеси да ёге болады.
Ата - билек, ана - джюрек.
Атлыгъа бир айт, джаяугъа эки айт.
Атны игиси къабакъда болур, адамны игиси джомакъда болур.
Атны къуйругъун тапхан, ийерин да излер.
Атны къуйругъундан тутсанг - тыялмазса.
Атны туягъы тай басар.
Ауругъан - джашаудан умутчу.
Ауругъаннга - кийик саулукъ, джетген къызгъа - чилле джаулукъ.
Ауругъанны джастыгъында сау ёлюр.
Ауругъанны сау билмез, ач къарынны токъ билмез.
Аурумагъан "ой!" демез.
Аурумагъан башынга джаулукъ къысма.
Ауруу кетер, адамлыкъ кетмез.
Аурууну ким да сатып алмайды.
Аурууун джашыргъан сау болмаз.
Аууз бла къуш тута.
Аууз джара бителмез, къылыч джара бителир.
Аууз, къапчыкъ тюйюлдю, башын къысалмазса.
Ауузу озгъаннга джууаб этмесенг, ауузу джокъгъа санар.
Ауузунг толу къан болса да къанлынга билдирме.
Аузу къыйшыкъ болса да, байны джашы сёлешир.
Ай орнуна кюн чыкъмаз.
Аягъынг кирмеген джерге башынгы сугъалмазса.
Аякъсыз тебсича.
Айдан - джыл, джылдан - ёмюр.
Айдан келгеннге аякъ, кюнден келгеннге таякъ.
Айыблы джашагъандан эсе, отда кюйген игиди.
Айыбны суу бла джууалмазса.
Айым, кюнюм тюз болса, джулдузунга бармагъым.
Айыплы джашагъандан эсе, отда кюйген игиди.
Айыпны суу бла джууалмазса.
Айыпсыз тенг излеген тенгсиз къалыр.
Аюню баласы аюгъа ай кёрюнюр.
Аз ачы да кёб татлыны бузады.
Аз аш бла кёб сёзден къыймат джокъду.
Аз айт да кёб эт.
Аз айт - кёб бил.
Аз берген - джюрекден, кёб берген - байлыкъдан.
Аз берген - къолдан, кёб берген - джандан.
Аз болса да ахшы болсун.
Аз къойну къойчусу бла джарлы юйню бийчеси бет табмазла.
Аз сёлеш, кёб ишле.
Аз сёлешген къайгъысыз турур.
Азыкъ аз болса, нёгер харам болур.
Азыкълы ат арымаз, къатыны аман джарымаз
Азыкълы ат арымаз.
Азны тергемеген кёбню тергемез.
|
|
|
|
|
|
Бабуш суудан тоймаз.
Багъа берген тенгизге суу къуйгъан кибикди.
Багъылгъан кишдик чычхан тутмаз.
Бал чибинни ургъаны ачы, балы татлы.
Бал дегенликге ауузунг татлы болмаз.
Батыр тууса элге насыб, джауун джауса джерге насыб.
Бай арбазында да къоян тутар.
Бай билгенни джарлы да биледи, айтыргъа мадары джокъду ансы.
Бай джарлыгъа къарнаш болмаз.
Бай джарлыгъа къайгъырмаз.
Бай джарлыны танымаз.
Бай джутлугъун къоймаз.
Бай хакъын бергинчи джарлы джанын берир.
Бай къарнаш излемез.
Бай кёб сёлешир, аз этер.
Бай тууар сойса, джарлы улакъ сояр.
Байдан мал алгъынчы, шайтандан ийман алырса.
Байдан намыс излеме.
Байдан умут эте, джарлыдан ёгюз багъасы къорады.
Байлыкъ адамны сокъур этер.
Байлыкъ билимсизге душманды.
Байлыкъ сюйюндюрюр, джокълукъ тюшюндюрюр.
Байлыкъ таусулур, билим таусулмаз.
Байлыкъ уахтыны тыймаз.
Байлыкъ - бир айлыкъ.
Байлыкъдан билим ахшы.
Байлыкъдан эсе иги къылыкъ игиди.
Байлыкъдан саулукъ ахшыды.
Байлыкъгъа багъа берирге болса да, иги сёзге багъа берирге болмаз.
Байма деб да къууанма, джарлыма деб да джылама.
Байны джилкеси - джау чулгъам.
Байны джууугъу кёбдю.
Байны эшик артында олтургъандан эсе, джарлыны тёрюнде олтур.
Байны этеги джарлыны юйюн ояр.
Байны келини болгъандан эсе, джарлыны къызы бол.
Байны къызы баймакъ болса да, тыбырда къалмаз.
Байны кёзю малда, джарлыны кёзю джалда.
Байны кёзю малдан тоймаз.
Бешге баш болгъандан эсе, онбешге аякъ болгъан къолайды.
Бешикдеги беш тюрлю.
Бет кюнден да джылыды.
Бети кызарыучу адамны джюреги харам болмаз.
Бети къучакълар, джюреги бычакълар.
Бычакъ, не джютю болса да, къынын кесмез.
Билдириб келген джаудан къоркъма, билдирмей келген джаудан къоркъ.
Биле турсанг да сора тур.
Билеги кючлю бирни джыгъар, билими кючлю мингни джыгъар.
Билек бирни джыгъар, билимли мингни джыгъар.
Билек бла бирни сюрюндюрсенг, билим бла мингни абындырырса.
Билген адам билимин башхаладан къызгъанмайды.
Билген айтмайды, айтхан а билмейди.
Билген билмегенни юйретген адетти.
Билгенни джанында билмеген джокъ.
Билгенни къолу къарны джандырыр.
Билим акъылны чырагъы.
Билим алтындан багъалыды.
Билим ат болуб да чабар, къуш болуб да учар.
Билим азны ауузунда кирит.
Билим къая тешер.
Билим кимге да ортакъды.
Билим сатылмайды, окъуб табылады.
Билимин букъдургъан, кеси билимсиз.
Билимли ёлмез, билимсиз кёрмез.
Билимли тиширыу башха къарайды, билимсиз тиширыу джашха къарайды.
Билимни джараталмагъан кёгетсиз терек кибикди.
Билимни тюбю джокъ.
Билимсиз иш бармаз.
Билмеген айыб тюйюлдю, билирге сюймеген айыбды.
Билмеген билгеннге сорур.
Билмегенинг билек аурутмайды.
Билмегенинги билгеннге сор.
Билмейме деген минг палахдан къутулур.
Билмезни билеги аурумаз.
Бир акъыл - иги, эки акъыл - ахшы.
Бир кюн нёгер болсанг, минг кюнню салам бер.
Бир кюн туугъан бир кюн ёлюр.
Бир кюнлюк тенг, тенг болмаз.
Бир ёгюзню бойну бла минг ёгюз суу ичер.
Бир ёгюзню кючюнден минг ёгюз суу ичер.
Бир сабда турмагъан балта.
Бир сёзню эшитмей джиберсенг, минг сёзге тынгыларгъа тюшер.
Бир туугъан бир ёлюр.
Бир умутдан минг умут чыгъар.
Бирде къартха тынгыласанг, бирде джашха тынгыла.
Биреу ашаб къутулур, биреу джалаб тутулур.
Биреу билгенни биреу да билир.
Биреу гыбыт бла джау чайкъайды, биреу да кюрек бла халджар кюрейди.
Биреу сени таш бла урса, сен аны аш бла ур.
Биреу терек тюбюнде ынгычхай эди, биреу чёб тюбюнде ынгычхай эди.
Биреу зауукъдан тепсей эди, биреу сууукъдан тепсей эди.
Биреуге аманлыкъ этиб, кесинге игилик табмазса.
Биреуге дуппукъ балта, кесинге джити балта.
Биреуге кёлтюрген таягъынг кесинги башына тиер.
Биреуге уру къазгъан кеси тюшеди.
Биреуню алтынындан кесинги багъырынг ахшы.
Биреуню айтханына къарасанг, къатынынгдан айырылырса.
Биреуню бёркюн алсанг, бёркюнге сакъ бол.
Биреуню джюреги тенгиз, биреуню уа тонгуз.
Биреуню чабырына аягъынгы сукъма.
Биреуню хычынындан кесинги туз бла гырджынынг ахшы.
Биреуню къатыны биреуге къыз кёрюнюр.
Биреуню къуу тёшегинден эсе, кесинги салам тёшегинг игиди.
Биреуню мингинден кесинги биринг игиди.
Биреуню оноуу биреуге джарамаз.
Бирикген иш артха къалмаз.
Бирикмеген иш бишмез.
Бирлик болмагъан джерде насыб болмаз.
Бирликде - тирилик.
Бишген алма терегинде къалмаз.
Бёрю аманатха чабар.
Бёрю атар - бёркюнден белгили.
Бёрю атарны - бёркюнден.
Бёрю баласын къой сояргъа юйретеди.
Бёрю бир кёзю бла джукълар.
Бёрю чегетден къоркъмаз.
Бёрю да аджашхан малны ашар.
Бёрю да хоншу къошуна чабмайды.
Бёрю къартлыгъында джубуранчы болур.
Бёрю къатында ёсген ит къой кесер.
Бёрю кесини азыгъын кеси табар.
Бёрю кюнден бугъалмаз.
Бёрю малдан тоймаз.
Бёрю ёлтюрлюк бёркюнден белгили.
Бёрю сюрюуге кирсе къуру чыкъмаз.
Бёрю тюгюн алышындыргъанлыкъгъа, къылыгъын къоймаз.
Бушуу бушууну унутдурур.
Гаккы бла таш сындырмазса.
Гаккыда тюк излегенлей, джауда джик излегенлей.
Гаккыны къаягъа ургъанча.
Гелеу кёрсенг, джер сорма, келбет кёрсенг, эр сорма.
Гыдай эчки суугъа къарай эди да алкъын джашма дей эди.
Гырджын тепсини тамадасы.
Гырджынны кёб чайнасанг чий кёрюнюр.
Гугукну алгъа къычыргъаны алгъа ёлюр.
Гугурук кычырмаса да, тангны атары къалмаз.
Гугурук кёб болса тангны атханы билинмез.
Джабагъы да джюндю, джолукъмазлыкъ кимди.
Джабылгъан аузгъа чибин къонмаз.
Джахил болса анасы, не билликди баласы.
Джалан да керти тюз болур.
Джалыныб джаудан къалмазса.
Джалкъау ишден къоркъар, иш батырдан къоркъар.
Джан ауруса - сокур кёзден джаш чыгъар.
Джан джашаудан тоймаз.
Джангы къарда алгъа барма, ууакъ чырпыда артха къалма.
Джангы келин юйню ариу сибирир.
Джангы къумгъанда суу сууукъ кёрюнюр.
Джангы тенгден къачма, эски тенгни атма. Джангылгъанны тилин джыртма, абыннганны бутун къыркъма
Джангыз бала джылауукъ болур.
Джангыз баласы барны чыгъар-чыкъмаз джаны бар.
Джарлыны сёзюн киши эшитмез.
Джарлыны тону джай битер.
Джарлыны тоюн ай да джарытмаз.
Джарты къалса иш созулур.
Джаш болса да башды.
Джаш эркеси бёрю болур, къыз эркеси тели болур.
Джашауунгу зырафына джиберме.
Джашауубуз басиан
Джашы атасын юйретир.
Джашынгы кесинг юйретмесенг, аны джашау юйретир.
Джашыртын дертчиден ачыкъ тюртчю игиди.
Джашлыкъда билиннген ташда джазылгъан кибикди.
Джашлыкъда ишлесенг, къартлыкъда ашарса.
Джашны джумушха ий да кесинг да ызындан бар.
Джашны чабханын кёрсе къартны аягъы аурур.
Джашны игиси къойда, аманы тойда.
Джау джокъда батыр кёб, дау джокъда акъыл кёб.
Джау кетсе, къылыч сермеме, айланыб чапса, джашау берме.
Джау сёз бла ёлмез.
Джаудан къоркгъан джаугъа болушады.
Джаугъа джанынгы берсенг да, сырынгы берме.
Джазына кёре тюшю, тюнюне кёре тюшю.
Джекген атынг тай болса да, джашагъан элинг бай болсун.
Джел келтирир - суу элтир.
Джел къоркъууун тёбенги этер.
Джел не терекни да къымылдатыр.
Джел тауну тепдирир.
Джер сюрмеген байынмаз.
Джер таусуз болмаз, эл джаусуз болмаз.
Джерге кирген джарлыды ансы, саугъа бир насыб тууады.
Джери байны - эли бай.
Джеринден айырылгъан джыл джиляр.
Джерине кёре битими.
Джерине кёре джиляны.
Джерни да адам иги этеди.
Джетегейле джети айланмай танг атмаз.
Джетмеген харбызны урлугъу кёб болур.
Джибекни ишлей билмеген джюн этер.
Джыгъылгъанны сырты джерден тоймаз.
Джыламагъан джашха анасы эмчек салмаз.
Джыламагъан джашха джукка салынмаз.
Джылан - джылыугъа.
Джылан дугъуманы сюймей жди, дугъума да аны тешигине бите эди.
Джылан къабындан джийиргеннгенча.
Джылан ёлтюрген таякъча.
Джылан тышында къынгыр болуб джюрюсе да, тешигине тюз кирир.
Джыланны бассанг, башындан бас.
Джыланны башы эзилсе да, къуйругъу къымылдайды.
Джылау ишге болушмаз.
Джылы кийим эт джылытыр, ахшы сёз бет джылытыр.
Джылла бла табылгъан намыс бир сагъатха тас болур.
Джилян къапхан джыджымдан къоркъур.
Джилян кесини ууундан ёлмез.
Джырчы джырчыгъа къарнаш.
Джырчы ёлсе джыры къалыр.
Джуртундан чыкъгъанны бёрю ашар.
Джууургъанынга кёре аягъынгы узат.
Джюгю ауур болса, эшек джоргъа болур.
Джюгю ауур эшек бек чабар.
Джюгю дженгил болса, эшек джатыучу болур.
Джюреги къарангыны кёзю да къарангы.
Джюрек джюрекни ачхычы.
Джюрек кёрмесе, кёз да кёрмейди.
Джюрек кёзден алгъа кёрюр.
Джюрекден джюрекге джол барды.
Джюрекден джюрекге - джол.
Джюрекден чыкъгъан сёз джюрекге барыр.
Джюрекге ариу - кёзге да ариу.
Джютю бичакъ къыннга ёч, джалгъан сёз джаннга ёч.
Джюз кере ёлчеле да бир кере кес.
Дуния суугъа батханлыкъгъа бабушха не лязим.
Дунияда байлыкъ билимди.
Дунияда таш къаты, ташдан да баш къаты.
Душманны халкъ бла хорларса.
Душманны кёзю тёртдю.
Ёге анна - дуния азаб.
Ёгюз ёлдю - ортакълыкъдан айырылдыкъ.
Ёгюз ёлсе, ортакъ болур.
Ёгюзбаш ийнекде сют болмаз, ийнекбаш ёгюзде кюч болмаз.
Ёгюзню мюйюзюнден тутадыла, адамны сёзюнден тутадыла.
Ёксюзню къалачы уллу кёрюнюр.
Ёксюзню кюню къарангы.
Ёлген эшек бёрюден къоркъмаз.
Ёлген кесиди хариб, ансы къалгъан а джашар.
Ётюрюк бла ашалгъан азыкъ ушхууургъа дери ёз тутмаз.
Ётюрюкчюню чырагъы джарыкъ джанмаз.
Ётюрюкню айтхандан анга тынгылагъан къыйынды.
Ётюрюкню башын керти кесер.
Ичгичи бёркюн аракъыгъа сатар.
Ичгини аллы къууана, арты чыгъана.
Ичгини аллы тюлкю, арты кюлкю.
Ие кёб болса мал харам ёлюр.
Иер аурутханны ат биледи.
Иесин сюйсенг итине сюек бер.
Иги сёзню къылыч кесмез.
Иги сюрюучю сюрюуюн эртде джаяр.
Иги тенг алтыннга да сатылмайды.
Иги тенг джолгъа тартар, аман тенг джардан атар.
Иги тенг тенгликде билдирир, иги ат джолоучулукда билдирир.
Иги тууарчыны кютген малы сютлю болур.
Иги урлукъдан иги битим.
Игилик етсенг, айтма, санга этселе айт.
Игилик этсенг - игилик табарса.
Игиликни эртдеси, кечи джокъду.
Игини ишинден билирсе.
Игини кеси ёлсе да аты ёлмез.
Игини орну хазыр.
Илкер батмай, танг атмаз.
Илмуну бешикден башлаб къабыргъа дери изле.
Илмуну кимни къапчыгъында тапсанг да, ал.
Илячинни кёк тыймаз.
Ишлемеген тишлемез.
Ишлемей, муратына киши джетмез.
Ишни ахырын ойламай, аллын башлама.
Ишни аллы бла къууанма да, арты бла къууан.
Ишни аманы джокъ.
Ишни башлагъанда махтанма, бошагъанда махтан.
Ишни игиси биригиулюкдю.
Ит адамны къулагъыды.
Ит асырагъанны бёрю табмаз.
Ит биченнге джата эди да, кеси да ашамай эди, кишиге да ашатмай эди.
Ит болмагъан джерде тюлкю юрюр.
Ит да кеси джеринде арслан кибикди.
Ит итге айта эди да ит да къуйругъуна айта эди.
Ит къутурса иесин къабар.
Ит сайлады да сюекни алды.
Кёбге тынгыла да бирин эт.
Кёбню иши - берекет.
Кёбню кёрген кёб билир.
Кёбню оноуу сёгюлмез.
Кече джюрюген эртден сюйюнюр.
Кечеги джауун кёбге барыр, кечеги къонакъ юйде къалыр.
Келечиге ёлюм джокъ.
Келечиге тёре джокъ.
Келечини хурджуну кенгди.
Келечини къойну ётюрюкден толу.
Кесин а къурт да кечиндиреди.
Кесин билген хоншусун билир, хоншусун билген а элин билир.
Кесине бичен эталмагъан, биреуге четен эте эди.
Кесине хычын эталмагъан, биреуге бёрек эте эди.
Кесине иги оноу этген, халкъгъа да этер.
Кесине саламы болмагъанны, мирзеу берекети болмаз.
Кесинг башынгы туталмасанг, Аллахдан да хайыр джокъ.
Кесинг билмей эсенг, билгеннге тынгыла.
Кесинг кесинги ойламасанг, башха адам сени ойламаз.
Кесинге тапсыз болса да, керти айт.
Кесинги кийим бла омакълагъандан, билим бла омакъласанг игиди.
Кесинги токъгъа, душманны джокъгъа санама.
Кесини ачысы болмагъан биреуню ачысын билмез.
Кесини миллетин сюе билмеген, башханы миллетин сюймез.
Кетген суу къайытмаз.
Кийик ёлтюрелмеген шкогундан кёреди.
Кийимине кёре тюбе, акъылына кёре ашыр.
Кийимни - джангысы иги, нёгерни - эскиси иги.
Кёбю болгъандан кёлю болгъан игиди.
Кёгетни игисин аю ашар.
Кёгетсиз терек мийик болур.
Кёгетсиз терек узун болур.
Кёк джашнамай, кёк кюкюремез.
Кёк кюкюресе, джер бууаз болур.
Кёл да тама-тама болады.
Кёлсюзден сёзсюз тууар.
Кёб ант этген кёб ётюрюк айтыр.
Кёб джашагъандан кёбню кёрген игиди.
Кёб джауун джерни бузар, кёб сёлешген халкъны бузар.
Кёб кёрген кёб билир.
Кёб сайлагъан юлюшсюз къалыр.
Кёб сёлешген кёбден айырылыр.
Кёзюнде тереги болгъан чёбю болгъанга "сокъур" дей эди.
Кюч билимдеди, билим да кючдеди.
Кючлю эсенг, душмандан кючюнгю джашыр.
Кючлю кесинден кючлюге джолукъса, бузоу болур.
Кючюнге базма, ишинге баз.
Кюкюреген булутну джаууму аз.
Кюлгенни ангыламагъан - ургъанны ангыламаз.
Кюлме джашха, келир башха.
Кюлме къартха, келир башха.
Кюмюшчюню къызына кюмюш джюзюк табылмаз.
Кюн аманда турна учмаз.
Кюн аманга, игиге да тиеди.
Кюн хар кимге да бирча джарыйды.
Кюн кёрмеген кюн кёрсе кюндюз чыракъ джандырыр.
Кюнню ийсенг - джыл ашарса.
Кябадан келген менме, хапар айтхан сенсе.
Къанатлыгъа кёк да алаша.
Къанатлыла да юйюр юйюр къонадыла.
Къанатлылагъа къаргъа башчылыкъ этсе, мешхутха элтир.
Къанлынгы душманы сени бла шуёх болур.
Къанны къан бла джуума, аманны аман бла къуума.
Къар акъ болгъанлыкъгъа не хайыр - юшютеди.
Къар джаумай сууукъ болмаз, мал бермей джууукъ болмаз.
Къар эрисе да, суу эримез.
Къар кёб джауса, битим кёб болур.
Къара къушну уясы къуру болмаз.
Къара лячин къарт болса, къаргъалагъа аш болур.
Къара сууда къаймакъ джокъ.
Къараб тургъан джыланны къуйругъун басма.
Къарачайны ырысхысы - малда.
Къарагъанны марагъан озар.
Къарангыны кёзю джокъ.
Къаратон малдан тоймаз.
Къаргъа баласына: "чыммагъым", - дей эди.
Къатынынг огъурсуз болса арбазынга ит такъма.
Къатынны бедиши, эркишиге ёлюм.
Къайгъы бла борчдан къутулмазса.
Къайгъы болмагъан джерде кёз джаш болмайды.
Къайгъыны юйден чыгъарма.
Къайгъысы джокъ къуру суудан семирир.
Къайры барсанг да насыбынг биргенгеди.
Къазан къара болса да, кёблени тойдурады.
Къазанда къайнагъанны чолпу биледи.
Къазауат къансыз болмаз.
Къазны ызындан баргъан къаргъа аякъларын юшютюр.
Къыйынлы тюеге минсе да, ит къабар.
Къыйынлык кёрген - тёзюмлю.
Къыйынлыкъны кёрмеген ахшылыкъны билмез.
Къыйынлыкъны сынамагъан тынчлыкъны билмез.
Къыйналмай бал да ашалмаз.
Къыйшыкъ иш къыркъ джылдан да чыгъар.
Къыз дегенинг мияла табакъ кибикди.
Къыз эрге ашыгъыр, ёлю джерге ашыгъыр.
Къыз келсе джумуш этер, къатын келсе ушакъ этер.
Къыз кеси юйюнде да къонакъды.
Къыза барса, таш да чартлайды.
Къызбай ит арбазында батыр болур.
Къызгъанчгъа аш такъдырма, эринчекге от чакъдырма.
Къызыл кийимлини мал сюймез.
Къызым, санга айтама, келиним, сен эшит.
Къызынг хоншу юйде джатмасын, джашынг базар хантны татмасын.
Къонакъ келсе къууат келир, кёб келсе джут келир.
Къонакъ къонакъны сюймез.
Къоркъакъ этегинден, дженгинден да къоркъады.
Къоркъакъ ит юй аллында юрюр.
Къоркъакъгъа къатын болгъандан эсе, батыргъа джесир болсанг игиди.
Къоркъакъны кёзю уллу, телини сёзю уллу.
Къоркъакъны сылтауы къойнунда, башын сакълар оюмда.
Къоркъгъан бабуш арты бла джюзер.
Къош да бара бара тюзеледи.
Къылыч джара бителир, аууз джара бителмез.
Къылыч джара сау болур, сюймеклик джара сау болмаз.
Къылыч джара сау болур, тил джара сау болмаз.
Къой бёрю бла шуёх болмаз.
Къой къыркъылгъан джерде тюк тюшер.
Къой кюте билмеген къойну сюрюб айланыр.
Къой кютген - байлыкъгъа, джылкъы кютген - субайлыкъгъа.
Къой минге джетсе, къазан отдан тюшмез.
Къоянны къачханын кёргенимде, шорпасындан тюнгюлдюм.
Къоянны къуйругъу бир тутум.
Къулагъындан тут десенг, къуйругъундан тута эди.
Къулагъындан тут десенг, къуйругъундан тута эди.
"Къулагъынг, къуйругъунг мени кибик", - дегенди къоян баласына.
Къулакъ эшитгенни барын кёз кёрмез.
Къумурша да кесини тёбесин къоруулайды.
Къумурша тёбе чачыллыкъ болса, къумуршалагъа къанат битеди.
Къумуршала джыйылсала, пилни да джыгъарла.
Къурт юзюлюр болса - чыпчыкъ аягъындан.
Къуртха къой артдан юркер.
Къуру челек уллу таууш этер.
Къуру тулукъ ёре сюелмез.
Къуру тулукъ сюелмез.
Къушну баласы уясында не кёрсе, учханында аны этер.
Къутургъан суу тау бузар.
Къууанч бла бушуу аякълашыб джюрюйдюле.
Къууанчны бушуу джабар, бушууну къууанч ачар.
Къуйругъу юзюлген кеселеккеча.
Къуйругъу юзюлсе да, джылан кеси ёлмез.
Махтаннган ийнек челегин бояр.
Махтаннган къыз тойда джукълар.
Макъа да кирген кёлюм терен болсун дей эди.
Малчы малчы болсун ансы, мал мал болмай къалмаз.
Малы болгъанны малы ёлюр.
Малы болмагъан джаллыдан къоркъмаз.
Малы джокъну кюню джокъ, кюню джокъну нюрю джокъ.
Малынг болмасын да, билиминг болсун.
Малны халын бакъгъан билир, отунну халын джакъгъан билир.
Малны малчыгъа бакъдыр, отну отунчугъа джакъдыр.
Малны токълугъу - кютгенинге кёре.
Мен айтмай этгеннге - мен къор, мен айтыб этген а - манга къор.
Мен да сен дейме, сен да кесинг дейсе.
Мен ёлгенден сора, джерни башына кырдыш да чыкъмасын.
Мени бёркюмю тюбюнде менден онглу джокъду.
Мени джылытмагъан кюн меннге тиймесин.
Мени ючюн чыпчыкъ да сытылмасын.
Минг ишчиге - бир башчы.
Нени сюйсенг анга тюберсе.
Нени сюрсенг анга тюберсе.
Нёгерсизни джолу узун.
Обур кетди да орун къалды.
Окъ джарадан сёз джара аманды.
Окъ джетмез джерге къылыч чыгъарма.
Окъ тийген джеринде къалыр.
Окъугъан асыу, окъумагъан джарсыу.
Окъугъан - джарыкълыкъ, окъумагъан - къарангылыкъ.
Окъугъан ийне бла къазгъан кибикди.
Окъугъан ийне бла кёр къазгъан кибикди.
Окъугъан озар, окъумагъан тозар.
Окъугъан, акъыл окъуйду.
Окъугъанны бети джарыкъ.
Окъумагъан сокъурду, сокъур ташха абыныр.
Окъуу - билимни ачхычы.
Окъуусуз билим джокъ, билимсиз кюнюнг джокъ.
Ол джерде алтын барды, излеб барсанг - багъыр да джокъ.
Отсуз оджакъдан тютюн чыкъмаз.
Отдан кёлек киер.
Оюмсуз джюрюген аджалсыз ёлюр.
Ой, аны несин айтаса, бир кюню - джаз, бир кюню - къыш.
Ойнаб айтсанг да, эслеб айт.
Ойнай билмеген оюн бузар.
Ойнай билмеген уруб къачар.
Озгъан ишден тюш да игиди.
Пелиуанны да пелиуан хорлайды.
Пил ёллюк болса, туугъан джерине барады.
Пилни да джегелле адамла.
Пилни сюеги - кесинден багъалы.
Рышы - сютню юсюнде кёмюк кибик.
Сабаны барны насыбы бар.
Сабыр тюбю сары алтын.
Сабий бла къарт бирди.
Сабий кёргенин унутмаз.
Сабий оюндан, тели тойдан тоймаз.
Сабийинг болгъунчу сабийни къыйынлыгъын билмезсе
Сабийни кёб эркелетсенг, башынга минер.
Сабийсиз юй чыракъсыз юй кибикди.
Сыфаты ариудан къылыгъы ариу насыблыды.
Сыфатында болмагъан, суратында болмаз.
Сингир юзюлсе, сау болмаз, топуракъ тёбе тау болмаз.
Сыннган къошун сау болмаз.
Сыртда буудан къолда къоян иги.
Сыйсыз джашагъандан сыйлы ёлген игиди.
Сохан ашамагъанны ийиси чыкъмаз.
Сохан ауруу салыр, сарсмакъ ауруу алыр.
Сокъур бла аш ашасанг да, тюзлюк эт.
Соргъан айыб тюлдю, билмеген айыбды.
Соргъанны айыбы джокъду.
Соруб етсенг, сокъуранмазса.
Сорулгъан иш сёгюлмез.
Сёлешген кюмюш эсе, тынгылагъан алтынды.
Сёлешгеннге - кюмюш, тынгылаганнга - алтын.
Сёз ауузунгдан чыкъса, эл къобса да туталмаз.
Сёз канатсыз учар.
Сёз кёрмесе да, аягъы бла джюрюйдю.
Сёз къуугъан палахха джол ачар.
Суугъа кирген къургъакъ чыкъмаз.
Суугъа кирме, кирсенг терен кир.
Суугъа таянма, джаугъа ийнанма.
Суугъа тюшген таш къармар.
Сууну чыкъгъан джери кезлеу. Суусуз джууар, джелсиз кебдирир.
Сууугъан темир созулмаз.
Сюре билген ура да билир.
Сюрюучю кёб болса къой харам болур.
Сюрюучю таягъы бла тебсер.
Сюрюучю таягъына да сорады.
Сют бла кирмеген акъыл суу бла кирмез.
Сют сюек ёсдюрюр.
Сюйгенинги не этгени да иги кёрюнюр.
Сюймегенинг кюлген кюн, адамлыгъынг кетген кюн.
Сюймегенни сютю ачы.
Сюйюб кёлтюрсенг джюгюнг арытмаз.
Сюзюлген сууну къурту кёб болур.
Хар кимге да кесини баласы иги кёрюнюр.
Хар кимни да кеси къозусу кесине къочхар тенгли кёрюнюр.
Хар кимни туугъан джери кесине багъалыды.
Хар сёзню орну бар.
Харам къарындашдан халал тенг игиди.
Харам къарнашдан халал тенг ахшы.
Хомух алгъа ёлюр.
Хомухдан ёлгенден эсе, джигитлик этиб ёл.
Хомухну бурну джай юшюр.
Хоншуда малгъа бёрю да тиймейди.
Хоншунг бла иги бол.
Хоншунг сокъур эсе, кёзюнгю къыс.
Хоншунъу тауугъу къаз кёрюнюр.
Чаба билмеген атны чарсха салмайдыла.
Чабакъ чирисе башындан чирийди.
Чабакъ къылсыз болмаз.
Чабакъ суудан чыкъмаз, бёдене суугъа кирмез.
Чабар ат джалкъасындан белгили.
Чакъырылмагъан къонакъ - орунсуз.
Чаука баласына чыммагъым, кирпи уа баласына джумушакъчыгъым дей эди.
Чегет бёрюсюз болмаз.
Чегетге душман - отунчу.
Чыбыкълыкъда бюгюлмеген къазыкълыкъда бюгюлмез.
Чибини кёб, бал этер, адамы кёб, мал этер.
Чибинледе да болады бир тамада.
Чычхан джарасын кёрдю да джыл джатды.
Чычхан гебенден къоркъмаз.
Чычхан кеси тешигине киралмай эди да, ызындан да бир такъмакъ тагъа эди.
Чичханлагъа киштик да арслан кибик кёрюнеди.
Чычханны аджалы джетсе, кишдикни къуйругъундан къабар.
Чычханны баласы тулукъ тешер.
Эбин табхан - ётмек табар.
Эчки эгиз табар, тонгуз тогъуз табар.
Эчки уругъа тюшсе, бёрюге: "къарнашым" дей эди.
Эчкиге къыйынлыкъ келсе, бёрюге ана къарнаш дер.
Экеу кенгешге барма, ючеу кенгешден къалма.
Экеуге барма, биреуден къалма.
Эки ананы эмген бузоуну - тили татлы.
Эки ат табанлашсала, арада эшек ёлюр.
Эки баш бир къазанда къайнамаз, эки джаш бир орунда ойнамаз.
Эки харбыз бир ууучха сыйынмаз.
Эки къаргъа джагъалашса бир къузгъуннга аш тюшер.
Эл хазнасы эски сёз, эр хазнасы джютю сёз.
Эл сайын бир ёгюзюнг болгъандан эсе, эл сайын бир джууугъунг болсун.
Эл телисиз болмаз, агъач бёрюсюз болмаз.
Эл тюкюрсе тенгиз болур.
Эл умутун эр болдурур.
Эл юрсе, джел болур, эл тюкюрсе кёл болур.
Элде болса ёлмезсе, элде болмаса кюн кёрмезсе.
Элде турсанг - элни адетин эт.
Элге бёрю кирсе, итле бары да бир болурла.
Эли джокъну кёлю джокъ.
Элим деген элге болушур.
Элин сюйген джерин сюер.
Элин сюйсе, джерин да сюйер.
Элинден айырылгъан - къанаты сыннган.
Элинг бла къыйналгъан байрамды.
Элинги унутсанг да, адетин унутма.
Элим деген эл ашар.
Элни ауузуна элли аршын къумач джетмез.
Эрге ашатсанг ашынгы, намыслы этер башынгы.
Эрге баргъан къыйын тюлдю, этек бюкген къыйынды.
Эри аманны къатыны аман.
Эри чомарт болса, къатыны къызгъанч болмаз.
Эри ёлген - элге сёз.
Эри сюйген къатынны халкъы да сюер.
Эрин сюйсе, элин да сюер.
Эринчек ашаса да джатыб ашайды.
Эринчек ауруу табар, ишлеген саулукъ табар.
Эринчек бир аягъын алгъынчы, бир аягъын ит алыр.
Эринчек ишде уялыр.
Эринчек муратына джетмез.
Эринчек ёретин джукълар, джатыб ишлер.
Эринчекге бюгюнден тамбла тынч.
Эринчекге кюн узун.
Эринчекге от этдирме, мухаргъа хант этдирме.
Эринчекге от этдирсенг, юйюнге от салыр.
Эринчекни "эртдеси" битмез.
Эринчекни аурууу кёб болур.
Эринчекни эр алмаз, эр алса да кёл салмаз.
Эринчекни эрни къургъакъ.
Эринчекни хар кюню да байрам.
Эринчекни отуннга ийсенг, чымырта келтирир.
Эринчекни сылтауу таусулмаз.
Эринчекни тамбласы кёб болады.
Эрине къаргъыш этген къатын эрнин къабар.
Эришмеген эр болмаз, ахшылагъа тенг болмаз.
Эркишини аманы тиширууну джылатыр.
Эркиши - от, тиширыу - суу.
Эрни атын иши чыгъарыр.
Эрни къыйматын эл биледи.
Эрни муратын эл толтурур.
Эртде тургъан бла эртде юйленнген сокъуранмаз.
Эртде тургъан эр болур, ахшылагъа тенг болур.
Эртде тургъан ёкюнмез.
Эртде тургъанны эркек аты тай табар.
Эшекни къыйыны халал да эти харам.
Эшекни кючю халал, сютю харам.
Эшикде къалгъан башны ит ашар.
Эталмаз ишинги башлама, башласанг а ташлама.
Этине кёре шорпасы.
Этли юйню - ыргъагъы, бозалы юйню - къалагъы.