санында акша-орулгаңар бажын (%), Үндезин
Башкыңар болур Өңнүүңерже өргүп чоруңар.
Үш-Эртинелерге Өргүлдүң ниити чуруму:
1) Келир назыларда, эки чаяалдага чедип алырда,
эге деңнелдиң өргүлүн боттандырар (1%-4%).
2) Бо чуртталгада, угаан хирлеринден арыгланып
чоруур кижи, ортумак өргүлдүг болур (5%-8%).
3) Үргүлчү, дээди мөзү-шынар боттандырып чоруур кижи, бедик өргүлдүг болурга эки (9%-12%).
Өргүл хүлээп ап чоруур, чөшпээрелдиг агар саным бо - 900:8(923)267-75-66.
Бир эвес, силерге Сбербанк, Росбанк, Россельхозбанк таварыштыр шилчидери эптиг болза, харылзажып алгаш, агар санымны айтырып ап болур силер!
Үргүлчү (чуртталгадан чуртталгаже), Үндезин Башкыңар арга-сүмезин дыңнап,
угааныңарга ажыктыг мөргүлдден (өөредигден) дилеп, чаалап ап чоруңар!
II. Силер, бодуңар база, салгалдарга буянныг ак орукту улаштыр айтып берип, арга-дуржулгаңар
дамчыдып чурттаар ужурлуг силер. Үш-Эртинелерге Өргүл чуруму, бо хевээр артып калыр:
1) Келир назыларда, эки чаяалдага чединер дээн кижи, эге деңнелиң өргүлүн боттандырар (1%-4%).
2) Бо чуртталгада, угаан хирлеринден арыгланып чоруур кижи, ортумак өргүлдүг болур (5%-8%).
3) Үргүлчү, дээди мөзү-шынар боттандырып чоруур кижи, бедик өргүлдүг болурга эки (9%-12%).
Өргүлдер хүлээп алыр, чөшпээрелдиг агар саныңарны долдуруп алыңар - 900:______________.
Үргүлчү, чонуңар дилээ-биле, арга-сүмеңер дамчыдып, ажыктыг өөредигден берип чоруңар!
III. Арыг угаан агымынче кирбээн кижиге, Тыва-Судурларны анаа-ла номчудуп, өг-бүлезиниң
кежиин берип, сагылын үреп болбас. Омашка, Сарыг-Шажынга бердиниг оруу, үрели бээр.
IV. Бодуңарның чогаалдарыңарны база, чонувусче тарадырда, чуруктарыңар салгаш, сөөлүнге
адыңарны салып алгаш үндүрүп чоруңар. Делегейниң дылдарынче очулдуруп алгаш,
ютубка өөредиглиг видеороликтер салыр болзуңарза, Тыва чондан дыка эки үлегер болур.
IV. Буянныг Өңнүүңерниң үлегер чижээн эдербес болзуңарза, ооң үүле-ялазы аар болур:
1. Үүлеңер карарып, келир назыларда, силерни кудуку ораннарже бадыра берип болур.
2. Бо назыныңарда эдержир чонуңар эвээжеп, төрел-аймааңар силерден ырай берип болур.
3. Мөзү-шынарыңар кудулап, өреленир силер! - дээрзин, кичээндирип, сагындырып каайн.
V. Сарыг-Шажынны, төрээн Тыва дылывыска эки шээжилеп чорууруңарны күзээр-дир мен!
Автору: Ооржак Шолбан Эмей-оолович. Самагалдай хүрээзи. 2019 чыл.
«Чүрек-Судуру»
1) Эрте-бурун үелерден Тангыт (Энеткет) дылда:
«Бхагавати-Праджня-Парамита-Хридая».
«Делгереӊгей, ханы мерген-угаан чүрээ –
Тиилелгени чаяап чоруур Бурган-Ие»
2) Бодалда чок, сөс-биле-даа сөглеттинмес,
Каптагайда үзүктелбээн, төрүттүнмээн,
Тодарады боду билген чечен-мерген,
Үш үеде Тиилекчиге мөгеер мен.
3) Буддаларныӊ, Бойдуларныӊ баарын орта,
Үш ал-бодум тейлеп алгаш мөргүп ор мен.
Бир-ле катап мындыг төөгү дыӊнап чордум:
«Раджрагриха девискээри Дастар-Даанга
4) Ыдык Лама-Башкыларныӊ бөлүглели,
Дээди Бойду-Садыларныӊ ниитилели
Чыглы берген черин орта, ол үеде,
Бхагавати даяан кылып саадап орган.
5) Чаӊгыс угже кичээнгейин мөөӊнеп алгаш,
Ханы көстүг билиглерин хынай берген.
Чанын орта Бойду-Сады Махасатва
Арябала-Авалокитешваразы
6) Боттандырыг ханызынче кире бергеш:
Беш чыындылар тускай боттуг чүүлден куруг
Болур!» - дээрзин тодарадып, бадыткааштыӊ
Эчис Сарыг-Шажын билиин танып орган.
7) Будданыӊ күжү-биле Шаарий-Оглу,
Бойду-Сады Махасатва Арябала
Авалокитешварадан айтыра бээр:
«Ызыгуурлуг бай өг-бүле ажы-төлү
8) Кандыг-ла бир оглу азы кызы дижик.
Күзээр болза Парамита судурунуӊ
Ханы утка-шынарынга чедер дизе,
Ону канчаар боттандырар ужурлугул?»
9) Шаариниӊ оглунга кээп Бойду-Сады
Махасатва-Авалокитешваразы,
Айтырыынга шак мынчалдыр харыылап-тыр:
«Шаарий-Оглу! Ханы Мерген-Угаан билиин
10) Боттандырар үзели шын, Ызыгуурлуг
Өг-бүлениӊ оглу азы кызы дижик.
Беш-Чыындылар Бот-Тускайлаӊ чүүлден куруг
Болур дээрзин ылавылааш, билип алзын:
11) 1- Овур-Хевир дээрге-ле Куруг-Шынар.
Куруг-Шынар дээрге-ле Овур-Хевир.
«Куруг» чүүлден аӊгыланган «Хевир»-даа чок.
«Дүрзүлерден» аӊгыланган «Куруг» чүүл чок.
12) 2- Алыс барып «Миниишкиннер» куруг болур,
3- Шак ол ышкаш «Ылгаашкыннар» куруг болур.
4- Тургузуптар «Хөделиглер» куруг болур.
5- Медерелдиг «Угаан-сарыыл» куруг болур.
13) Шаарий-Оглу, шак мынчалдыр Сарыг-Шажын
Чырыткылыг оруктары «Хостуг» болур.
Аразында ылгалы бээр чүзү-даа чок,
Тывылбас-даа, шак ол ышкаш эзилбес-даа.
14) Хирлиг эвес, шак ол ышкаш арыг эвес.
Чидириг чок, шак ол ышкаш орулга чок.
Ынчангаштыӊ Шаарий-Оглу эчизинде
«Бодундан чок» чүүлдерде 1-хевир шуут «ЧОК»,
15) 2-Миниишкин чок,3-ылгаашкын чок,4-хөделиг чок,
5-Шак ол ышкаш бот-тускайлаӊ медерел чок.
1-Карактар чок, 2-кулактар чок, 3-думчук-даа чок,
4-Тускай дыл чок, 5-мага-бот чок, 6-Угаан-даа чок.
16) 1-Овур-даа чок, 2-шимээн-даа чок,3-чытталыг чок,
4-Амдан-даа чок, 5-дегжиишкин чок, 6-эртемнер чок.
Көөрүнден эгелээштиӊ угаанга дээр,
Алды янзы медерелдиң кайызы-даа чок.
17) 1-Мугулай чок, мугулайныӊ чидери чок,
2-Кырыышкын чок, шак ол ышкаш өлүм-даа чок,
Кырыышкын-биле өлүм ийиниӊ соскаалы чок,
3-Човулаӊ чок, тывылдырар үндезин чок,
18) 4-Кежилиг чок, кежилдирер оруктар чок,
5-Мерген-Угаан бойдузу боор чедиишкин чок,
Чедиишкин чок хире байдал база-ла чок.
Ынчангаштыӊ Шаарий-Оглу, мындыг болур.
19) Дээди Бойду-Садыларны алыр болза,
Чедип алыр чүү-даа чокта делегейге,
Мерген-Угаан Парамита Өөредиинге
Даянып ааш чаӊгыс черге доктаай бээрлер.
20) Оларларныӊ угаанынга шаптыктаптар
Муӊгашталган моондак чок болганындан,
Дидим болгаш коргуушкун чок болганындан,
Дедирленир байдалдардан чайлап алгаш,
21) Ол-ла олчаан Чыргалаӊга чедип аарлар.
Шак ол ышкаш үш үеде саадап чоруур
Чырыткылыг Буддалар дөгерези,
Ханы Праджня өөредиинге даянып ааш,
22) Аӊаа саадап чоруурундан эӊ-не бедик
Деӊнелге чок Оттуушкунну чедип алган.
Ынчангаштыӊ сактып ап көр, Шаарий-Оглу,
Ханы-Праджня тариназы кайгамчыктыг.
23) Энежиг чок, Дээди билиг тариназы
Оон бедик чүү-даа чогун бадыткапкаш,
Бүгү хинчек-човулаӊны оожургатты.
Меге чүүл чок ёзулуг шын болганындан,
24) Мерген-Угаан ханы Праджня-Парамита
Тариназы шак-ла мынчаар номчуттунар:
«Дадията, Ом-Гаде-Гаде-Парам-Гаде-
Парасам-Гаде-Бодхие-Суу-Хаа» (3,7,21,108 к)
25) Шаарий-Оглу, шак мынчалдыр Бойду-Сады,
Махасатва овурлары чыглып алгаш,
Ханы Праджня-Парамита билиглерин
Шиӊгээдип ап, билип чоруур ужурлуг бис!»
26) Ооӊ соонда Бхагавана - Будда Башкы,
Таамчырал-Саматхиден үнүп келгеш,
Арьябала-Авалокитешвара деп
Махасатва Бойду-Сатты мактай берген:
27) Эки-дир оо, онза-дыр оо, тулган-дыр оо,
Ызыгуурлуг өг-бүлениӊ Эне-Оглу,
Ындыг харын, шак-ла ындыг болур болгай.
Айтып берген аайыӊ-биле ындыг болур.
28) Шак ынчалдыр ханы Праджня-Парамита
Өөредиин боттандырар ужурлуг бис.
Ынчан шупту Татхагаттар өөрүй берип,
Сорук кирип сеткилинден амыраарлар.
29) Кажан Будда Бхагавана бо сөстерни
Дастар-Даанга илередип доозуптарга,
Шаарий-Оглу шак ол ышкаш Бойду-Сады
Махасатва-Авалокитешвара ийи
30) Кайызы-даа мага ханып өөрүй бээрлер.
Дастар-Даанга чыглы берген Бурганнары,
Деӊгерлери, Азарлары, Кижилери,
Чыдынгүүрлер ону дыӊнааш сеткил ханып,
31) Будда Башкы Бхагаванныӊ сөзүн мактап
Делегейже алдаржыдып тарап турган.
Мооӊ-биле делгем Мерген-Угаан чүрээ
Тиилелгени чаяап чоруур Иевис дег,
«Бхагавати-Праджня-Парамита-Хридая» - деп
Улуг-Хөлге судур ному доосту берди.
«Седоӊма» судуру
1) Ыдык «Ёзу» (йога) делгеми болган
Дээди-Билиг өөредиин бодап,
Аяс дээр дег Ыдык-Оранныӊ
Боттандырыын чогудуп алыйн.
2) Сүрлүг-күштүг, эрге-дужаалдыг
Күрү-Башкыларныӊ чыыжынга,
Чүрек-Номун доктаадып алган
Бүзүрелдиг чүдүкчүлерге,
3) Ажы-төлдүӊ Иези ышкаш
Хайгааралы суларавастаан,
Үш оранда Бурган кыстарныӊ
Кадын овурунга тейледим:
«Агар-Сандаранза-Шарамае-Пүн-Суу-Хаа!»
4) Башкым овурунга тейледим,
Будда овурунга тейледим,
Сарыг-Шажынымга тейледим,
Салгал шугумунга тейледим.
5) Дээди Мерген-Угаан иези
Үүле-Салымынга тейледим.
Мөгейигге даянганымдан
Сүзүк күжү боттаныр болзун.
6) Бурганнарныӊ ээзи Индраныӊ
Угаап бодап турганы ышкаш,
Шагдан тура «Ужур» утказы,
Хүн-бүрүде билдинип чорзун.
7) Чоргаар-Даяан ачызында кээп,
Ханы сөстер утказын бодап,
Хоралыг пук, аза-четкерни
Хайлыг чоруун чавылдырыптайн.
8) Чоргаар даяан ачызында маа
Шулбус-дииреӊ, каржы аарыглар,
Аш-мириттер, өске моондактар
Оожургап чавырылзыннар.
9) Чөрүлдээ чок тайбыӊ апарып
Доозуналып тарай берзиннер,
Доозазы чайгаар тайбыӊчып,
Көзүлбейин чиде берзиннер.
10) Таарышпастар тааржыр апарзын,
Чөрүлдээлер чөптүг апарзын,
Каржы чорук эвилеӊ болуп
Өөрүшкүнү өөскүдер болзун:
«Шантим-Күрүе-Суу-Хаа!»
11) Сайзыраӊгай Менди-Чаагайны
Чедип алган соруктуг чорук,
Сезен дөрт муӊ моондак хевирин
Чавылдыргаш эзилдирипсин.
12) Ёра-бакты эскерип чурттаар
Хосталгалыг арыг аас-кежик
Шак бо черге, шак бо шакта маа,
Таарымчалыг саадап доктаазын.
13) Кайгамчыктыг амыдыралды
Чаалап алган соруктуг чорук,
Үш-чүс-алдан моондак хевирин
Үзе шапкаш эзилдирипсин.
14) Мириттерни чырыдып чурттаар
Хосталгалыг арыг аас-кежик
Шак бо черге, шак бо шакта маа,
Таарымчалыг саадап доктаазын.
15) Чедиишкинниг Салым-Чаяанны
Чедип алган соруктуг чорук,
Дөрт чүс дөртен аарыг-аржыкты
Дөгерезин эзилдирипсин.
16) Хораларны хуулдуп чурттаар
Хосталгалыг арыг аас-кежик
Шак бо черге, шак бо шакта маа,
Таарымчалыг саадап доктаазын.
17) Мерген-угаан ачызында төрүттүнген