ПЕГАСКО ЙЫЛIСЬ ДА АС ЙЫВСИМ




КЛИМОВ

Василий Васильевич

 

КЫВБУР

 

1973: ЗОРАГУМ

1979: ЛОВЬЯ ГОВК

1989: КВАТЬ ЮÖР

1997: ТÖН И ТАЛУН

2003: АРКÖТ ОЧА КИ

ДА МÖДIК НЕБÖГГЕЗIСЬ

 

ПЕРЕМ, 2006

 

КОШШАН:

 

95 ГОД ПАНЫТÖ

А МЕ СЁ ТАЙ...

АБУ СЬÖЛÖМГАЖ

АДЗЗИСИС

АПРЕЛЬ

АПРЕЛЬСЯ СОНЕТ

АРЛÖН ВЫН

АРЛÖН НОЖНИЧ

АРЛÖН ОРСÖМ

АРЛÖН СЬÖЛÖМШОГ

Арсö оз радейт некин…

АРСЯ КАДÖ

АРСЯ РАДОСТЬ

АРСЯ РЫТÖН

АРСЯ ТÖЖДIСЬÖМ

АРСЯ ШОГ

АРТИСТ

АР-ХУДОЖНИК

АСКУР СОРА ГАЖ

АСЛАМ МУЗАЛÖ

АСЛАМ МЫЖЫН

АСНЫРА ТÖВ

АСНЫРА ТАС

АССЯМА ПОЧИНОК

АСЫВ

АСЫВ

АСЫВСЯ ГОР

АСЫВСЯ ШЫЭЗ

АТТЬÖ!

БАБЛÖН ВИЛЬ МОЛИТВА

БАЙКАЛ, БАЙКАЛ...

БИПУРА АР

БИЧИР

БОРДДЭЗ

БÖБÖТЧÖМ

БУР ТУЙ!

БЫДÖНКÖТ ЛÖСЯЛIСЬЛÖ

ВАДТЫДОРЫН

ВАЖ КАР ДОРЫН

ВАЖ ТÖДСАЛÖ

ВАЖМÖМ ВЕЖАЛУН

Вай-ко, мама, меным гöрд йöрнöсöс…

ВАРТÖНЫГОР

ВАРЫШШЕЗ ДА КЫРНЫШ

Василёк

ВАСИЛИЙ ХОЗЯШЕВЛÖ ПАМЯТНИК ДЫНЫН

ВАШКÖТЧÖМ

ВЕЖ СКАЗКА

ВЕЖÖМ

ВЕЖÖРТI

ВЕЛÖТЧИССЕЗЛÖН ВАЛЬС

Весь кöритат тi, иннез, дöваэсö…

ВЕТЕРАН

ВИДЗЧИСЯ

ВИЛИСЬ ПАНТАСИМ

ВИЛЬ КЫВВЕЗ

ВИЛЬ ПРИЧЁСКА

ВИСЯННЭЗ

ВИЧКУ ДЫНЫН

ВОВЛЫ!

ВОЙНА КАДСЯ ЧЕЛЯДЬ

ВОЛЬНÖЙ ЗОН

ВОНÖЛÖ ПИСЬМО

ВÖВЛЫТÖМ ПИР

Вöлi менам игантöм сьöлöмö…

ВÖЛI ЯГ

ВÖР

ВУЖЬЯСИ БУРА

ВУНДАН

ГАЖА ОЛАН

ГАЖА ТЫРИ-ЁР

Гажыс — öтöрын…

ГИЖНЫ— НЕ ЛА-ТА-ТА

ГОЖСЯ АСЪЯПОН

ГОЖСЯ РЫТÖ

ГОЖСЯ ШОНДI ПЕТАНДОР

ГОЖУМ ШÖР

ГОРАДЗУЛЬ

ГОРАЛÖ «АЛЛО!»

ГОРТ ДЕРЕВНЯЛÖ

ГОРТ ЙЫЛIСЬ

ГОРТÖ

ГОРТÖ КЫСКÖ

ГОРТТÖМ ПОН

ГÖРД ЙИТÖТ

ГÖССЕЗ

ГУБЛЯН ДОРЫН

ДАК КÖР ИНÖ?

ДЗАРЬЯСЬТÖГ ОЛIСЬ

ДЗИРЫТ ВИЗЬ

ДОНА БЫДСÖН

ДОНТАН КЫВ

Ельдöг

ЁРТ

ЁРТАСЯН КАД

ЁРТТÖМ

ЕТША!

Жагвыв öтöрыс кушмö, кельдöтö…

Жельнöг

ЗОНÖЛÖ

ЗОННЭЗÖЛÖ

ЗОРАГУМ 73

ЗОРАГУМ 97

ЗЭРА ЛУНÖ

И ТАЛУН ГАЖÖТÖ

ИВАН ДА МАРЬЯ

ИДЪЯ-ЗÖРЬЯЛÖ

ИНЬÖЛÖ

ИНЬВА

ИЮЛЬÖН

ИЮНЬСЯ ВИДЗ

ЙИКИА ГÖСНЕЧ

ЙИТÖТ

Йöр да майöг

ЙÖРМÖМ СЬÖЛÖМБУР

ЙÖРЫС ПÖРÖМ, ЙÖРЫС ПÖРÖМ...

КАД

Кадыс синнэзöс менчим осьтiс…

КАИТЧА

КАМА КÖДЖЫН

КАРЧЙÖРЫН

КАША ЛУН

КЕР, КЫДЗ ВЕЛАЛIН

КИН ВИНОВАТЫС?

КИН ВИСЬТАЛАС?

КИНЛÖ — МЫЙ

КЛЮЧ-ÖШМÖС

КОЛОРАДСКÖЙ ГАГ

КОЛЬЛАСЯН

КОМИЫС БЫДЛАЫН КОМИ

КОНЦЕРТ ВИДЗÖТIКÖ

Коясьö чардбиöн кымöрыс …

КÖБЫНЕ ТЭ

КÖБЫ...

КÖДÖРÖ?

КÖК СИНВА

КÖР ÖШЫН УВТЫН ЛЬÖМПУ ЦВЕТИТÖ

КÖР БЫДÖС БУР

КÖР ВЕРМИ БЫ, ИНЬÖ, ВИСЬТАВНЫ

КÖР ВОÖ МУЖИК

КÖРÖВВЕЗ

КÖРКÖСЯ СЬÖЛÖМШÖРЛÖ

КУДЫМКАР

КУДЫМКАРЫН АСКОДЬ СЕР

КУЗЬ ЗЭРРЕЗА КАД

КУИМ ВÖВ

КУШТIСЬ КАД

КЫВ

КЫВВЕЗ, КÖДНÖ КОЛÖ КЫВНЫ

КЫВТÖ КАД

КЫДЗ ВЕРМА

КЫДЗКÖ ГОЖСЯ РЫТÖ

КЫК БИОК

КЫМÖРЫН

КЫТЧÖ?

ЛЁК ДУМА

ЛЁК ПРИТЧА

ЛЁКСÖ ЛОЯ

Лележитi сiйö, берегитi…

ЛЁЛЬ

ЛИТОВКАЭЗ ЛÖСЬÖТIКÖ

ЛОАС БУР

ЛОВ ПОЛÖ

ЛОВЬЯ!

ЛОИ ДЕД

ЛОК ЖÖ, БАСÖК

Лок, цыганка, ворожит…

ЛОКТIС АР

ЛÖНЬСÖ И ДОЛЫТСÖ ВИДА

ЛУНЛÖН СЕРРЕЗ

ЛУНШÖРСЯ ВÖРДОР

ЛЫМА СОНЕТ

МÖДКОДЬ

МÖДКОДЬСЯЛIМ

МАÖН ЧÖСМАСИКÖ

МАЙСЯ АСЫВЛÖН СЕР

МАМЛÖН КАГА ОНМÖСЬТАН

МАРТ

МАРЬЯВУЖ

МЕ – БОГАТÖЙ

МЕ ЛОКТА

Ме радейта майлiсь сiйö лунсö …

МЕДСЬÖКЫТ ДОЛЖНОСТЬ

МЕИССЕЗ

Менö видан тэ пыр, кöритан …

МЕНАМ АР

МЕНАМ КОЗИН

МЕНАМ ПЕСНЯ

МЕНАМ УЗÖР

МЕНАМ УЛИЦА

Меным крестсö эд сувтöтö…

МИ — ТЭНАТ ЧЕЛЯДЬ

Ми быднёжöн, вöр, тэнö масьтам…

МИ ТУСЁККЕЗ

МИЧА ШЫНЬ

МИЯН ВЕЛÖТIСЬ

МИЯН ПОСАД

МОДЗОК ДА МОДЗАНКА

Может, кинкö мавтiс…

МОРОЗКО

МОРТЛÖ ОТСАЛÖ МОРТ

МОСКВАЛÖН ВОНОК

МЫДЗ АСЫВ

МЫЖЙÖМ КÖЗ

МЫЙ ДÖНЗИС

МЫЙ ПОНДА?

МЫЙ ЯНСÖТÖ, МЫЙ ÖТЛАÖТÖ

МЫЙСЯНЬ БЫ?

Мыля нö?

Не кокнит меным гöрны му лека…

НЕБИ ПАМЯТНИК

НЕКРАСОВЛÖН МУЖИЧОК КОДЬ

НЁЛЬ ВОН ЙЫЛIСЬ ЛЕГЕНДА

НЁЛЬ СОЯ-ВОНА

НЕОЛАНÖ ТУЙ

НЕТО СIЯ, НЕТО МЕ

НИМЛУННЭЗ

НИНКÖМ

НО ВАЖМОЗ...

НО И АСЬ!

НОКО, НЫЛIНЬÖЙ

НОРА БАСНИ

НОРАСЬÖМ

НОРАСЬНЫОДЗÖВ

НЮР

ОВ МЕЫН, ГОРТ

ОВНЫ— ПЕССЬЫНЫ

ОГ ВУНÖТÖ

ОГ ОТСАСЬÖ

ОГ РАДЕЙТ

ОДЗА-БÖРА ТУЙ

ОЗ АДЗЗИСЬ ЖÖНИКÖ

ОЗ КОВ ШУНЫНЕМ

ОЗ ПОЗЬ ВЕЖНЫНЕМ

ОЗ ЮАСЬ

ОЙБАДЬ

ОЙПЕЛЬ

ОЙСЯ

ОЙСЯ ВИДЗÖТЧÖМ

ОКТЯБРЬ

ОЛАМ ДА ВЫЛАМ

ОЛАМÖ ÖТПЫР

ОЛАН

ОЛАН, ОЛАН

ОЛАНГАЖА РÖМ

ОНТÖМ ОЙÖ

ОНЯ ДА ОПОНЯ

ОСЬТАÖМ

ÖЛÖМ ЙЫЛIСЬ БАСНИ

ÖННЯ МОДАЭЗ

ÖТIК ТУЙ КУЗЯ

ÖТКА КÖЗ

ÖТКОДЬÖСЬ

ÖТЛАСА МОГИЛА ДЫН

«ПЕРА-БОГАТЫРЬ» СЮИТА ПОНДА

ПАНТАСЬÖММЕЗ

ПАРМА

ПАРМА ЛАНЬТÖ

ПАРМАКÖТ СЁРНИ

ПАРОМ ДОРЫН

ПАССЭЗ ЙЫЛIСЬ КЫВ

ПАССЭЗ-ДÖМАССЭЗ

ПАСЬТÖМ МУ

ПЕГАСКО ЙЫЛIСЬ ДА АС ЙЫВСИМ

ПЕЛЫМ

ПЕТЫРЛУН

ПЕШНИГОРТ

ПЕШНЯ УВТЫР

ПИЗЬÖ ОЛÖМ

ПИКАН

ПОБЕДАЛÖН ДОН

ПОЛÖМ

ПÖВ КИА КЛАСС

ПÖРИСЬМАН СЬÖЛÖМ

ПУРГАА ФЕВРАЛЬ

ПУШКИНЛÖ

ПУЯГÖДЛА

ПЫРИ КОЛХОЗÖ

РАДЕЙТÖМ

РАКА

РАМ СЬÖЛÖМ

РОДИНА

Россия миян…

РУЖТÖ ОЙ

РЫТСЯ ДУМА

РЫТСЯ СЕРПАС

РЫТЫС ЛÖНЬ

СВИЩЕНЯ ЛУНÖ

СЁ ЖÖ ЭМ

СЕНТЯБРЬ

СЁРНИТÖМ

СИНВАЭЗ

СIДЗ И ЭТАДЗ

СТИХХЕЗ ДОРЫН ГОРЗÖМ

СТОЛАЫН КЫДЗОК

СЧАСТЬЕНЫМ ОРДЧÖН

Сылöн след оз кольччы эта мирын…

СЬÖД КРИНКА

СЬÖКЫТ ГОД

СЬÖЛÖМ

СЬÖЛÖМÖ КОРÖ ВИЛЬÖ

СЭССЯ НЕМ ОЗ КОВ

То бöра кинкö шушкö пелям…

ТОМ ВÖРАЛIСЬ

ТОМ ТÖЛIСЯ РЫТÖ

ТОМ, ДАК ТОМ ЖÖ

ТОРЬЯ ТУСЁККЕЗ

ТÖВСЯ КАРТИНА

ТÖВСЯ МИКОЛА АШЫНÖ

ТÖВСЯ СКАЗКА

ТÖЖДIСЬÖМ

ТÖН И ТАЛУН

ТУЁК

ТУЙ БОКЫН ПЯТАКАСЬÖМ

ТУЙ ШÖРЫН БАСНИ

ТУЙЕЗ-ТУЙВЕЖЖЕЗ

ТУЛЫС

ТУЛЫССЯ

ТУЛЫССЯ АСЫЛÖ

ТУЛЫССЯ ГАЖ

ТУЛЫССЯ КУДЫМКАР

ТУРИЭЗ ЛЭБЗЬÖНЫ

ТШАКЬЯЛIСЬ КОМПОЗИТОР

ТШУПАМ КЕРКУ

ТШУПСЯН

Тэ мунiн — и синбурö кусiс…

ТЭНАТ ШОГ

ТЯНЬ-ШАНЬ ДОРЫН

УР ДА ЧУЖМÖР

УРОК

УЯМÖ

Фермаын

ЧАСТУШКАЭЗ

ЧЕРДЫНЬ

ЧОЖ НЕВЕСТАЭС — ЙÖГЫН

ЧОЖА ЛОКТАС

ЧÖСКЫТ ДИК

ЧУЖАМ-ОЛАМ

ШЕР

ШОГ

ШОЙНА ДОРЫН

ШОНДI ПЕТIКÖ

ШОРОК

ШУДА ИНЬ

ШУД-СУДЬБА

ЫБ ГЫАСЬÖ

ЫДЖЫТ МОГ

ЫЛÖЖЫК НЕКЫТЧÖ

ЫЛАЛÖМ МОРТОК

ЫРКÖТЧИКÖ

ЫШ!

ЭМ Я ОЛАНЫСЛÖН ДОР?

ЭН ЖАЛЕЙТ

ЭН ТÖЖДIСЬ

ЭН ШУШКЫ, ТÖЛIСЬ

ЭТÖ МЕ

ЮСЬВА ЙЫЛIСЬ

ЮСЬВАЫН ЧУЖИС СОВЕТ

 


 

ЗОРАГУМ

 

 

ÖТIК ТУЙ КУЗЯ

 

Гöна сина и нач осьта öма,

Тшыг нуждасянь кöстiсьöм да жаг,

Вöралöмöн и черикыйöмöн

Кöркö овлöма коми-пермяк.

 

Олöм мисьтöма, нятя и сьöда,

Новйöм бырöм шабур да нинкöм...

Кин нö комилiсь нятьсö миссьöтiс,

Шонтiс кин сылiсь повзьöм сьöлöм?

 

Революция, тшыг да палитчöм,

Локтiс нюррезöт, вöрöт, дзик тöв —

Не эз вöй, не эз пöд, не эз киссьы —

Панiс важся олансö мöдпöв.

 

Гора пармаын ачыс хозяин

Лоис сэксянь вöлись коми морт,

И оланыс вынсялiс, гажсялiс,

Öнi комилö счастье — бур ёрт.

 

Сiя годсянь, Россия, ми тэкöт

Öтiк туй кузя мунам, и вот

Сiдзи лоас уна-уна веккез,

Сiдзи лоас — прокод.

 

Тэ, Россия, сё том и сё дзирыт,

Тэнö ог ме ровняйт некинкöт:

Тэнат басöкви нем абу мирас,

Тэ кодь вынасö Муыс оз тöд...

 

Вына му, басöк му эм — Россия,

Быдкодь йöз сэтöн олö уна.

Нiя быднёж сьылöтöны сiйö,

А радейтöны öтмоз ёна.


 

ГÖРД ЙИТÖТ

 

Советскöй герб увтын,

кыдз öтiк керкуын,

Народдэз олöны

зэв дружнöй семьяöн.

А дружбалöн борддэс —

дзик вына беркутлöн,

И дружбалö —

содны, виль вынöн ымьявны!

Ми

эта дружбалiсь

юкталiм

вужжесö

Не гудыра ваöн,

а асланым вирöн,

Кöр

чада кадiсь

Советтэзö

вуджимö

Кöр босьтiм ас киö

Ураллэз,

Сибиррез,

Кöр быдса взводдэзöн

усимö,

пöдiмö

Днепровскöй йиррезын,

Ладога наледьын,

Кöр тундраын

кынмим,

Освенцимын

бöбмимö,

И ловйöн

сотчывлiмö

Бухенвальдын.

Ми дружбасö этö

сьöрын новйöтiмö,

Кöр Ойвыв полюс дынö

лэбзим и уйим,

Кöр кулöм пустыняö

юэз

нюжöтлiмö,

Кöр тöдтöм

Космосö

писькöтлiмö туйез,

Да мед лоас

крепытся-крепыт,

кыдз кöрт,

Советскöй

республикаэзлöн

гöрд

йитöт!


 

РЫТСЯ ДУМА

 

Ворота дын старуха пукалö,

Сылöн косьмöм да рушмöм чужöм.

То ли горзö, то гусьöн сералö —

Сы чужöм сьöртi он вежöрт нем.

Может, сылö шыннялö том кадыс,

Может, думанас йöктö кадриль?

Али помечын зукöтö-вартö,

И вартан увтiсь лэбзьö зöр киль?

Может, счастьеöн тырöма сiя,

И сьöлöм, кöда оссьöма ван,

Кывзö тэнчит виль песня, Россия,

Кывзö тэнчит счастливöй олан?

Али тöдвылас усис жöникыс,

Кöда керис посадас колхоз

И бандиттэзöн вöлi казнитöм

Кыкись лёкжыка, нёжли Христос?

Али син одзас лоис Маришка,

Удав ныв, кöда немись эз пов,

Но лёк пуля кокыштiс варыш моз

Чужöй муэзын нывкалiсь лов?

Сылöн юрас

и эта,

и сiя,

Сы сьöлöмын — виль песня

и важ.

Сiя — гореыт тэнат, Россия,

Сiя — тэнат и гордость, и гаж.


 

 

ГОРТÖ

 

Локта бöра ме гортö.

Моросам — гажа май.

Ноко пантав нö зонтö,

Лöнь пельöсок — Иньвасай!

 

Тэ дынсянь ылын овтöн

Сякöйнас вöлi пöт,

Только важ няньтö-совтö

Тэнчит ме эг вунöт.

 

Мекöт и гажа лöньыт

Олiс кык быдса год,

Сьылiс уль вöр гусьöник

Ассис сьылан прокод...

 

Вот и деревня мыччис

Ю сайсянь руд кымöс.

Здравствуй нö, менам мича,

Здравствуй нö, лöнь пельöс!

 

Иньва сюльтыртö рама,

Видз ыстö лöз шынньöв.

Нежнöя, бытьтö мамö,

Юрöс малалö тöв.


 

ЗОНÖЛÖ

 

Эн юась, мыля кельдöтi томöн

И юр шöр быгалiс, дзик шутём.

Эн кошшись тэ öтiк сина чомын,

Кытöн бусöн тырö важ альбом.

 

Сэтчин абу йöрмöма важ кадыс,

Кöда тöдö менчим том олан,

Тöдö, кыдзи гöртöн слякоть вадiс,

Кыдз öвиныс чочком юрöс садiс,

Кыдз кынöмöс пöльтiс кöчпикан.

 

Орöм гез вились ми вермам йитны,

Вермам вочны бырöмö нинкöм;

Косьмöм маклö сэсся не цветитны,

Не бергöтны сылö одзза рöм...

 

Коли ме солдатö зонка кадöс,

Роднöй гортын уна год эг вöв,

А казарма, бытшöм горт солдатскöй,

Сёжö дзескыт да и кöдзытöв.

 

Уна год — кыкьямыс медбур тулыс,

Томся гаж, сьöлöмись сöстöм жар

Лёк война юасьтöг менчим нуис,

Одз козьналiс меным кельдöм ар.


 

Коясьö чардбиöн кымöрыс…

 

Коясьö чардбиöн кымöрыс,

Грöзитчö пондöтны пожар,

Зэгалö, готов потны шöри,

Пöрисьмöм ни миян Мушар.

 

О небо! Тэ ассит лёк вынтö

Кöть невночка меным сетышт —

Не джынсö, не джыныслiсь джынсö,

А только чепöльнат пуктышт.

 

Тэ сымданас он розоритчы,

А меным чепöльыт — керöс!

...Ме сiйö не öтнам бы видзи,

А йöзкöт янсöтi быдöс.


 

ТУЛЫССЯ ГАЖ

 

Майся зелень, зэрокöн гывьялöм,

Югыт шёлкöн пежьялö гöгöр.

И вöрзьöтчытöг лунтыр сулалö

Сокöн тырöм да томмöм уль вöр.

Берся песнялöн горыс оз орлы,

Быдса суткиöн воть оз лöньсьыв:

Эта кадö быдöс сьылö-орсö,

Сiсьмöм мыр, буди, öтнас оз сьыв.

И висьтала ме веськыта:

забыль

Этшöм гажасö ог тöд ме нем.

Натьтö, эсся гажажыкыс абу.

А кыдз эм, дак не му вылас, не.


 

Ме радейта майлiсь сiйö лунсö…

 

Ме радейта майлiсь сiйö лунсö,

Кöр вежöтны пондö вадöр видз,

Кöр бöра зелёнöй посни бусöн —

Сöстöм бусöн — тырас пöрись кыдз,

Кöр деревня сайись тöвся расыс,

Кöс да нёштöм, бытьтö киссьöм рос,

Тэныт виль йöрнöса ни окласьö,

Кöр бöра тэрмасьöмöн тэрмасьö

Кöдзны воöм ыббесö колхоз.


 

Менö видан тэ пыр, кöритан…

 

Менö видан тэ пыр, кöритан,

Что ме аслым спокой ог сет,

Что шоччисьтöг уджала-трубита,

Дзик умöлик плебей, дзик смерд.

Ме важын ни висьтавны мöда:

Кöть тэ вид, кöть тэ кыкпöв ёрд —

Только кывтö тэ весь мыдзтöтан —

Ог вежöртчы ме, грешнöй морт,

Ог вежöртчы и мöдкодь ог ло,

Мый эн кер бы тэ — сiдз и тöд.

Вились оз ловзьы косьмöм вобла,

Ловья ваын кöть год кöтöт.

Лöнь олан ме дын эз вöв матын,

Весь олöмлiсь ме ог тöд кöр,

И пантала прокод ме радöн

Сайман шондiлiсь надз югöр.

Менам ёрттэзö — гаж да шондi;

Менам уджö — сьылöтны удж,

Дзирыт кыввезöн отирöс шонтны,

Мортлiсь вöтлыны баг да пуж.


 

 

ОЛАН, ОЛАН

 

Олан, олан!

Тэ сетiн меным уна,

Тэ сетiн сiйö, кöдö эз и ков:

Тэ керин менö, вынтöмсö, колдунöн,

Святöйöн керин менчим грешнöй лов.

 

Ме адзза, кыла, ойыс кыдз кошшисьö,

Вежöрта, сьылö мый кузьтöв öшмöс,

Мый горзö-бöрдö арся рытö свищень,

И ружтö мый чудскöй Катшакерöс.

 

Тэ менö эн видз курыт чадас-тшынас,

Тэ одз вашöтiн менчим дыш онзыль,

И бабö сказкаэзiсь, натьтö, джыныс

Оланам лоис öнi былься-быль.

 

Тэ сiдз, оланöй, лэбтiн менчим донöс,

Что кин кытöн бы менö эз пантав —

Кöть бытшöм отир, кöть я рукйöсь

поннэз, —

А каждöй мыччö сё бур кыв, бур тяв.

 

Олан, олан!

Тэ сетiн меным песня,

Да сiя умöль — голос менам няр,

И эта песняыс пуртайтчö-пессьö,

Кыдз ён шатёрö шедöм вольнöй тар.


 

 

ВОНÖЛÖ ПИСЬМО

 

Мийö тэкöт петiм öтiк позiсь,

Öтiк дозiсь юим парнöй йöв.

Öнi тэ уджалан то колхозын,

Ме жö косьма городын — бöбöв!

 

Сё кирпич да мрамор татöн. Кöдзыт.

Изыс виртöм — абу сылöн лов.

Город гургö, ыргö, дзардö, жöдзö,

И сьöлöмöдз йиджö сылöн говк.

 

Адзза, вонö: гортын бур и долыт,

И оланыс тэныт — кум да ёрт:

Тэнат комын öнi счастье олö.

Ыджыт гажöн тырöм мича горт...

 

Сiя мортыс, шуан тэ, ылöстöм,

Кöда гöрдззö ас гöгöрас йöр,

Кöда, дзик чирöй, паськалö да гöгрöсмö,

Шöммö местаас — не одз, не бöр...

 

Крепыт поз ме татöн аслым кери.

Жын пöднаси — а ыбöсыс ён! —

И ньылыштiс, кыдзи гагöс чери,

Менö газо-теле-еле-фон.

 

Гортын, шуан, расыс орсö жарöн,

Дзик мичöтöм — абу бус не баг...

Тэ видзчись, ме локта тэ дын, арöй,

Тэ дын локта, пашмöм Пармаяг!


 

ВОЛЬНÖЙ ЗОН

 

Иньва юлiсь ме юалi:

— Юöй, менö тöдан, он?

Иньва ласкова висьталiс:

— Тöда, тöда — менам зон!

 

Югыт ыблiсь ме юалi:

— Ыбöй, менö тöдан, он?

Тыра шепа ыб горалiс:

— Тöда, тöда — менам зон!

 

Парма-вöрлiсь ме юалi:

— Вöрöй, менö тöдан, он?

Гора вöрöт говк паськалiс:

— Тöда, тöда — менам зон!

 

Кыдзи менчим кин юалас,

Ассим öнi тöда дон:

Ме

Парма-вöрлöн,

Иньва валöн,

Коми мулöн вольнöй зон!


 

 

МЕ – БОГАТÖЙ

 

Кöть и шуöны менö поэтöн,

Но душа менам нач мöдiк:

Меным колö, мед овсис бы пöта,

Ме — деревняись бур мужик.

 

И крестьянскöйöсь думаэз юрам

Видза вексö — и гожум и тöв:

Кöть бы осяэз шогмисö бурöсь,

Кöть бы гожумнас шер эз вöв,

 

Сэки тöвнас прокод лоас брага,

Быд кресенняö — шогдi нянь.

Иньö чужтас эшö öтiк кага,

Кыдзись кера ме вильö пань,

 

Воннэз, сойез, матiсьжык соседдэз

Бокö вештасö пырся удж, —

И пондöтчас сэк гора да öда

Каша праздник — лишь юны куж!

 

Бригадир, кöр кунганiсь судзöтас

Туран брагалiсь курыт садь,

Шуас гажöн:

— Дак босьтiт витöтö?

И богат жö тэ, Васька, рать!


 

Вай-ко, мама, меным гöрд йöрнöсöс…

 

Вай-ко, мама, меным гöрд йöрнöсöс

Да ырöш тагьяжыкö удышт.

Талун праздник. Мöда петны йöзö,

Ась басöкжык лоас менам кыш.

 

Кыдз пасьтала гöрдсö, лоа мича,

Сэтшöм мича, бытьтö айпöв жонь,

Сэки, мама, чожжыка адззисяс

Тэныт боёк, вына киа монь,

 

Кöда йылiсь тэ баитлан часто,

А ме чöла, бытьтö абу нем...

Ой, кытöн, кытöн тэ, менам счастье,

Ой, кытöн тэ, мамöлöн тöждöм?


 

ТШУПСЯН

 

Керку тшупны кöркö ме пондöтi,

Вöлi том сэк, вöлi удав стрась,

Вöлi менам сымда вынö-öдö —

Полi, мед шабурö эз потлась.

 

Менам енöй!

Тэ тай меным сетiн

Сэтшöм небырсянаö лёк вын,

Кöдö куим морт понда лöсьöтiн,

Кöдöн век бергöтны бы изын!

 

Лун и ой ме песi вынöс öтнам,

Эг сунась, и эг веськöтлы кос —

Мöдi слава мастерлiсь судзöтны,

Керны мöдi керкуам тырдоз,

 

Да не сiя, мый видзчиси, петiс,

Керку аркмис нёштöм, дзик карта.

Рази сiйö да вились пондöтi,

И бöра бур лунсö эг пантав.

 

Сiдз зэр ва моз рудзис томся кадö

И жагöник дзормис менам юр,

А тырдозыс эз и вовлы матö, —

Сылö, видно, метöг овны бур.

 

И лёк вынö менам берездасис,

Шоча киам босьтла öнi чер.

Пöрись вöлыс оз дзуг бороздасö,

Только гöрныт пыдына оз гöр.

 

Тшупсис, видно, кöть эз на тыр срубö;

Сьывсис, видно, кöть и голос ён.

Только сысянь меным абу зубыт;

Мый эг ешты — зонö сiйö тшупас;

Зонö оз кер — керас сылöн зон.


 

ГОРТ ЙЫЛIСЬ

 

Тэ висьтав, мыля сiдз кыскö гортö,

Горт понда мыля висьö сьöлöм, —

Горт понда, кытöн ме быдми кортöн,

Эг адззыв кытöн ме бурсö нем?

 

Сiйöн гортö кыскö, дона морт,

Что и умöль гортыт — сё ни горт,

А важ умöльнас — эшö донажык.


 

ТУЛЫССЯ АСЫЛÖ

 

Лымöн тырöма чуть не быдсöн,

Öтмöдöрсянь тшöк йöррезöн йöрйöм,

Ой и лун öткодь негора, лöнь,

Вöр коласö дзебсисьöма Вöрья,

Лымöн тырöма чуть не быдсöн.

 

Ах, деревня, вунöтöм пельöс!

Тэ мыйсянь сэтшöм мича и сöстöм,

И мыля тэнат асылыт лöз,

Дзик кытöнкö Кавказскöй керöсын?

Ах, деревня, вунöтöм пельöс!

 

А ме тöда: тэ сысянь и сöдз,

И лöзöтöма асылыт сысянь,

Что уджалан и олан кытчöдз,

Сё тэ югытлань, шондiлань кыссян.

Вот мыля тэ и сöстöм и сöдз,

 

Ме сулала, сук русяняс код.

Öзйö небоыс югыт-лöз жарöн.

Чу, герьясьöмöн марзö сёр кот

И кытöнкö кувтыртöны таррез.

Ме сулала, лöз тулыссянь код.


 

ЗОРАГУМ 73

(видзöт 97 вося)

 

Талун эз лок зорагумö —

Чочком юра мича ныв.

Сытöг гажтöм, сытöг умöль,

Сытöг ола öшöм жыв.

Тури-рум, тури-рум,

Чочком юра зорагум.

 

Муна лэдзча ме Кывтытö,

Кытöн абу гам не шум,

Рам тöлоккöт орсö кытöн

Чочком юра зорагум.

 

Лэдзча, öтiк ув чегöта,

Кера сэтiсь ме пöлян,

Гора песняöн вашöта

Сьöлöм шöрсим лёк висян.

 

Кöть и орса, кöть и сьыла,

Но сьöлöмö оз гажав.

Мый нö, мый нö колö сылö,

Зорагумöй, тэ висьтав!

 

«Сылö оз ков сэтшöм места,

Кытöн абу гам не шум,

Сылö оз ков гора песня,

Колö нывка — зорагум».

Тури-рум, тури-рум,

Чочком юра зорагум.


 

ДОНА БЫДСÖН

 

Менам гортö, менам Родина,

Медодз дона меным отирнас,

 

Дона

ныввезнас и зоннэзнас,

Дона

пöриссезнас, томмезнас,

Дона

поснитнас и гырисьнас,

Дона

матiсьнас и ылiсьнас.

 

Менам гортö, менам Родина,

Меным дона выннас-кодянас,

 

Дона

гажанас и гажтöмнас.

Дона

вильмöмнас и важмöмнас,

Дона

талуннас и ашыннас,

Дона

нёштöмнас и басöкнас,

Дона

курытнас и чöскытнас,

Дона

личытнас и дзескытнас.


 

 

КÖР ВЕРМИ БЫ, ИНЬÖ, ВИСЬТАВНЫ

 

Гымыштiс небоын — öшын дрöбалiс,

И тэ повзин: «Ой, не я война?»

Тэ повзин ни — не лоны бы дöваöн! —

И ме вылö видзöтiн сы дырна

И ыш да ыш ловзисин пыдына.

Ме тöдi ни, мый мöдiн тэ юавны:

А лоас я кымöрыс кöркö лöнь?

Кöр верми бы, кыдз тэ йылiсь, висьтавны,

Кымöрыс менам — сэсся некинлöн! —

Сэк сiя вексö бы вот этшöм вöлi,

Вот этшöм лöз и лöнь, и мича шуч,

И только зэрлiс бы да лым бы усьлiс тöлöн,

И öтiк бомба бы кымöрсяняс эз усь.


 

АСЫВСЯ ГОР

 

Мыччисьö шондi рас сайсянь,

И саймö гожся му,

И киссьö песня асывся,

Кытчö бы тэ эн мун.

Чу, кылат, Иньва сьылö,

Горалö, дзик пöлян.

Сiя сьылö счастье йылiсь,

Сьылö гажа гортö йылiсь,

Кытöн сэтшöм бур олан!

Богат, богат посаддэзöн

Зелёнöй Иньвадор.

А меным сэтiсь меддона

Пешнигорт — аслам горт.

Чу, кылат, Иньва сьылö,

Горалö, дзик пöлян.

Сiя сьылö счастье йылiсь,

Сьылö гажа гортö йылiсь,

Кытöн сэтшöм бур олан!

Бурсьöтам мийö ассиным

Оланнымöс прокод.

Ась йылö миян счастьеным,

Нуждалöн — орö род.


 

МЕДСЬÖКЫТ ДОЛЖНОСТЬ

 

Сьöкыт должность — лоны мортöн.

Нельки сьöкыт сэк,

Кöр тэ весь пукалан гортат,

Кыдз шеллясьöм джек.

 

Мед ни сьöкыт должность — мамлöн,

Öддьöн дзуг и гар:

Ачыс сiя

зам и главнöй,

Ачыс

раб

и царь.


 

Сылöн след оз кольччы эта мирын…

 

Сылöн след оз кольччы эта мирын,

Кывтас кин оланöт, кыдз вуджöр,

Уджлiсь кин оз тöд не дук, не кöр.

Сылöн след оз кольччы эта мирын.

 

Сылöн след оз кольччы эта мирын,

Кин бы кольö ыджыт-ыджыт след,

Зника аслыс сы кузя оз сет.

Сылöн след оз кольччы эта мирын.


 

МЕНАМ КОЗИН

 

Гöрд цветок сетö — надейтчö,

Веж цветок сетö — янсöтчö.

Коми сёрниись.

 

Гöрд цветок том нывлö ме козьналi,

Сiя нывлö, кöда фронт вылö кольлалiс, —

Мед веритiс мича ныв, что берта.

 

Гöрд цветок том нывлö ме козьналi,

Кöр война бöрсянь вились сiйö панталi, —

Что видзчисис сизим год солдатöс.

 

Гöрд цветок ме иньöлö козьналi,

Латтян сёр бердö виль зыбка кöр кышалi,

Иньö сетiс меным первöй зонöс.

 

Гöрд букет ме иньöлö козьнала,

Гöрд букет ме сылö сы понда козьнала,

Что любитiс,

что веритiс,

что видзчисис...


 

 

Лок, цыганка, ворожит…

 

Лок, цыганка, ворожит

Да висьтав, мый лоас мекöт,

Кыдз чулöта ассим векöс

И олан новйöтас кыт.

 

Может, лоас кузь, но сiсь

Менам одзланься оланö?

Али зэв гора пöлянöн

Векöс сьыла, том тöдiсь?

 

Может, кисся, кыдзи зэр,

Да юктала виль петассэз

Али арся гажа расын

Юрöс пурас шальнöй зверь?

 

Может, öзъя, кыдз югöр,

Кыдз Матросов, кыдз Гагарин,

И сöдз подвигöлöн жарыс

Йöзас оз сайкав некöр?..

 

Лок, цыганка, ворожит

Да висьтав, мый лоас мекöт,

Кыдз чулöта ассим векöс,

И олан новйöтас кыт.


 

Вöлi менам игантöм сьöлöмö…

 

Вöлi менам игантöм сьöлöмö,

Кыдз деревняись керку ыбöс,

Эз тöд век сiя шог некытшöмö

И примитiс прокод кöть кинöс.

 

Вöлi небыт сьöлöмö и сöстöм,

Дзик лысваын гывьялöм цветок,

Но тэ сiйö нöитiн, нятьöсьтiн,

Керин меным тэ вöвлытöм шог.

 

Уна кад сiя лунсянь кылалiс,

Только шогöс öнöдз эз кылöт.

Нятьöсь сьöлöмтö он пöж кунваын

И сöдз нюрын, кыдз рос, он кöтöт,

 

Да, оланыс не волькыт лудовка,

Да, оланыс не сöстöм ольпась:

Сiя буса, и нятя, и ёгья,

Сiя лымья и свищеня стрась.


 

АРЛÖН ОРСÖМ

 

Эрзö уннялöмöн Парма,

Бöбмöма талун öтöр —

Этö гудыртö сьöд арыс,

Ас пытшкас талун оз тöр:

Öтлань чепöссяс — серöмтчас,

Мöдланьö — бöрдчас чив-лив.

Кай сьöрö тöвчикöн вöтчас,

Бертас — нёкыртас пу йыв.

То дозыляйтас мунiсьлö —

Вадас паськöм сылiсь шуч,

Йöррез пöрлавны кутчисьлас

Оз вермы, прокыс оз судз.

Дузас, резыштас уль лымöн,

Сэсся койыштас шыдöс...

Менам шоналöм каминын

Гажöн чалöтö кöс пес.


АРСЯ ШОГ

 

Арнас менчим дзугыльтö сьöлöмöс

И лöз нюрыс, и мыслöн куш швав,

И туриэзлöн гажтöм горзöмыс,

И кымöррезлöн кöдзыт синва,

И вежöв-чочком читкыля пужыс,

И лёк тöввезлöн вöркöт орсöм...

Али ме сэтшöм вынтöмöн чужи,

Али тэ ни арьялан, сьöлöм?


 

МЕНАМ УЗÖР

 

Летсьö-вотсьö, няпрасьö погоддя,

Тöв гудыртö прокод, дзик бöбöв,

Оз туй мунны не подöн, не додьöн

Этö аркöт вермасьö тöв.

Но зато руыс сöстöм, не буса,

Оз дзескöт менчим моросöс жар.

Ме дын локтö сэк негора муза,

Тэчö рифмаэз одзам сяр.

И погоддя сьылöм сьöртi шогмö

Коми кыввезiсь кокнит узöр.

Сэтöн Пармалöн шондi,

и шогдi,

Визыв юэз,

посаддэз,

вöр.


 

 

ЛЁК ДУМА

 

Мыйкö сьöкыта, бытьтö нöшöн,

Талун вартö бöбсялöм сьöлöм,

И ляшмася ме, гöжöм да öшöм,

Абу гаж, абу лöг некытшöм.

 

И мыйсянь бы лёк шогыслö лоны?

Ог тöд ачым, но, видно, не весь!

Может, сэсь, что печкиссьö ни лёнö,

А не деньга, не слава, не честь?

 

Может, пöдтö, нырыштö лёк дума,

Что ме öтнам, дзик бырöм тоин,

И соседлö не бур и не умöль,

И не ёрт и не враг, и некин?

 

Но и пессьы, шальнöй! Ме не тэ дор!

Пессьы сiдз, мед потласин быдöс:

Марьялог саяс кыскыны недыр —

Сэтчин лэдзöны кöть кинöс.

 

А-а, дак сэтчин бöра бы он мун?

Сэк бöбöв моз некöр эн шардав,

Сэк некöр эн падмав и эн доймы —

Сiдз сайкавтöдз уджав да уджав!


 

КУИМ ВÖВ

 

Томнам вöлöс тэрмöтлi ме шатьöн,

Эг тöд нем — не мыдзöм, не полöм:

— Лэбзьы, вöв — удав вöв,

Кытчö кыскö-нуöтö сьöлöм,

Кытöн тулысся гаж да сьылöм!

 

Тырис сорок. Рапмыштiс вöлокö,

Оз бодрит öнi, оз ни чепсась.

— Рыпкы, вöв — валькыт вöв,

Южжык туй кузя мун, эн чуклясь,

Кыдзи томувьят, йöррез эн разь.

 

Локтас кад — лысöм вöв киам босьта,

Шента бокö набора сермöт.

— Тюкйы, вöв — увья вöв,

Ворота сайöдз жагвыв петкöт,

Усьны кок йылiсь меным эн сет.


 

ЙИКИА ГÖСНЕЧ

Дед мöдiк дынö мунöма,

Чапкöма ассис горт,

Пыр кежö бабöс вунöма —

Эз вöв дзик сэтшöм морт.

 

Вот кытшöм сэтöн притчаыс

Тшыгувья лоан код.

Олiсö, бытьтö йитсьöмöсь,

Сорокся вывтi год!

 

Дед мöдiк дынö мунöма,

Вунöма, срам, венеч.

Не весь, тыдалö, шуöны:

Кöть йикиа, да гöснеч.


 

ПЕГАСКО ЙЫЛIСЬ ДА АС ЙЫВСИМ

 

Быдлöн ассяма Пегасыс.

Меным дöнзьöм öддьöн дыш:

Ош моз мунö-тапикасьö,

Борднас öтпыр оз шевкйышт.

 

Вот и люгö сiя, кыссьö,

А Парнасыс — ылын зэв.

— Кысь нö сэтшöмыс тэ, кысь нö

Дöнзин меным, борда вöв?

 

Кöр нö лоам мийö сэтчин,

Кытöн слава, кытöн честь?

— Кошшан слава? Ноко чеччы! —

Шуис вöлö сэтчö кресь.

 

Чеччи да и рыпка подöн

Сэтчин, кытöн лöз Парнас.

И сералö дыш Пегас:

— Этадз мунтöн и сто годöн

Сы дын он лок тэ, Вась Вась!


 

 

КОЛЬЛАСЯН

 

Кöр война гымалiс, эшö сэк

Рытся басни кывлi ме котрасьтöн.

Эз вöв шутка, эз вöв гора смех,

Только вöлi нора-нора басни:

 

«Ой, тöлiсьыс талун кытшöм гöрд!

Сэтшöмыс эз на вöв, натьтö, таво...

Тэ чожажык, Митю, гортö берт,

Ме видзчися...»

«Берта, берта, Клава.

 

Кыдзи лоас мый, дак тэ юöрт, —

Поди, отпускö ме сэк петала...»

Мунiс Митя да и эз лок бöр,

Не дöва, не нывка лоис Клава.

 

Но рудзалiс лёк синвакöт шог.

Бытшöм зонöс инька öтнас быдтiс,

Да служитны зонлö лоис срок

И вунöтны майскöй гажа рыттэз.

 

Зон да ныв кольласьöны вились —

Ашын эд янсавны колö нылö.

И кывзiсьö важмозöн тöлiсь,

И тöждiсьö важмоз мича нылöй:

 

«Ой, тöлiсьыс талун кытшöм гöрд!

Сэтшöмыс эз на вöв, натьтö, таво...

Тэ чожажык, Слава, гортö берт,

Ме видзчисьны понда тэнö, Слава»...

 

И эшö чулалас уна кад,

И бöра миянö тулыс локтас,

И бöра гусьöник ассис шогсö

Мича ныв петкöтас навижлад:

 

«Ой, тöлiсьыс талун кытшöм гöрд!

Мöдлун тэныт сы вылын ни лоны...

Берт чожажык, Му вылас тэ берт,

Ме видзчисьны понда тэнö, дона!»


 

НИНКÖМ

 

Вöр дорын сiсьмö нинкöм,

Незьдöм, паськалöм.

 

Нырсö писькöтöм лёк йöн —

Чöрсöн пышналöм.

 

Орöма нач ни пытшын,

Воньыс чочкоммöм.

 

Кин тэнö колис нö, кин —

Роч али коми?

 

Может, хозяинтö ош

Арöн джагöтiс?

 

Может, Распутинлöн нöш

Юрсö поткöтiс?..

 

Кисьтö ведрапонiсь зэр,

Ветлö ванырöн.

 

Воно кинлöнкö вуджöр

Кöз увтö пырö.

 

Эн ни, паськалöм, видзöт,

Кин пырис сэтчö.

 

Шондiсö он ни бергöт,

Кöр сiя лэдзчас.


 

ÖННЯ МОДАЭЗ

 

Öнi мода — етшажык уджавны,

Öнi мода — синнэз мичöтлыны.

Öнi мода — керöссэз жугдавны,

И пустыняö юэз пуксьöтлыны.

Öнi мода — мяччез чужьявны,

Öнi мода — шейккез йöктыны.

Öнi мода — Тöлiссез судзлавны

И войнаэз чöвны тшöктыны.


 

ТУРИЭЗ ЛЭБЗЬÖНЫ

 

Крив-крув!

Ветлöны кругöн туриэз.

Крив-крув!

Кривзöны норöна нiя.

Крив-крув!

Тiйö видзчисьö, лöз нюррез,

Крив-крув!

Тiйö видзчисьö, руд ыббез,

Крив-крув!

Бертамö тулыснас мийö!

Крив-крув!

Крив-крув!

Кыссьöны лунлань туриэз,

Крив-крув!

Кривзöны-горзöны нiя.

Крив-крув!

Крив-крув!

Горткöт янсöтчыны сьöкыт.


 

ЙИТÖТ

 

И морт,

И гаг,

Керöс

И бус —

миян му вылын олö эта быдöс.

Да, — быдöс.

Öтiк вынöн йитöма эта быдöс:

И ен,

И куль,

Олан

И смерть.

Да, — и смерть.

И би,

И ва,

Вина

И яд —

пöттöм отирлö эта колö быдöс.

Да, — быдöс.

Öтiк мамлöн пияннэз мийö быдöс:

И ру,

И му,

Бичир

И ме.

Да, — и ме.

 


 

ОЙСЯ

 

 

Ойöн вакуль пö горзö,

Ойöн кöин гусясьö.

Ойöн лёк дума орсö,

Ойöн бандит пуртасьö.

 

Ойыс звездаэз öзтö,

Ойыс сьöлöммез йитö.

Ойыс виль асыв чужтö

Ойнас Гений творитö.


 

КÖДÖРÖ?

 

Не сёр кай кöкö

Пемыт Лёкубын —

Рытöн баб тöждö

Шоныт гор бокын:

 

— Ох да тэ я олан,

Тэ, оланiньöй!

А висьтав ноко,

Менам сойиньöй,

 

Тэ кытчö кывтан,

Мунан кöдöрö —

Кытчö ен шуöм,

Али мöдöрö?

 

Эз тай вöвлы жö

Одзжык сэтшöмыс,

Эз вельмывлы сiдз

Стыдтöм отирыс.

 

Кöть и умöля

Кöркö овлiмö,

Но да стыдсис тай

Сёжö повлiмö:

 

Дзеблiм кок и ки,

Каттим ныр и öм;

Öнi нывкалöн

Чуть не куш кынöм —

 

Юбка подулыс

Пидзöс вевдöрöдз,

Йöрнöс воротыс

Оссьöм моросöдз...

 

И олан видзис

Баблö кузь ответ,

Да дзор памятьын

Кольччис эта вот:

 

— Ог тöд еныслiсь

Шуöм туйсö ме,

Тöда мортлiсь ме

Вес<



Поделиться:




Поиск по сайту

©2015-2024 poisk-ru.ru
Все права принадлежать их авторам. Данный сайт не претендует на авторства, а предоставляет бесплатное использование.
Дата создания страницы: 2019-05-16 Нарушение авторских прав и Нарушение персональных данных


Поиск по сайту: