Коротко: Andrzej Wajda (ur. 6 marca 1926 w Suwałkach) – polski reżyser filmowy i teatralny, współtwórca polskiej szkoły filmowej, laureat honorowego Oscara, senator I kadencji w latach 1989–1991.
Перевод: Анджей Вайда (родился 6 марта 1926 года в Сувалки) - польский режиссер театра и кино, один из основателей польской школы кино, лауреат почетного Оскара, первый срок сенатором в 1989-1991 гг.
Подробно: Pochodzi z rodziny zawodowego wojskowego – Jakuba, syna Kazimierza Waydy oraz Anieli, nauczycielki. Dzieciństwo spędził w miastach, w których stacjonował jego ojciec: Suwałkach i Radomiu. Ojciec, w stopniu kapitana, brał udział w kampanii wrześniowej, trafił do niewoli radzieckiej i padł ofiarą zbrodni katyńskiej. Latem 1939 Andrzej Wajda bez powodzenia zdawał do Korpusu Kadetów we Lwowie. W czasie wojny uczęszczał w Radomiu na tajne komplety, a także rozpoczął naukę malarstwa. Według własnych wspomnień wojnę spędził w domu braci ojca w Krakowie, gdzie też przez pewien czas pobierał nauki malarstwa. Po zakończeniu wojny, w latach 1946–1950 studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie reżyserię w Szkole Filmowej w Łodzi. Studia ukończył w 1953, a dyplom otrzymał w 1960. Jest uważany za czołowego przedstawiciela kina polskiego oraz jednego z twórców polskiej szkoły filmowej. Twórczość artystyczna Andrzeja Wajdy ma charakter kina autorskiego o dużej różnorodności, która czerpie z malarstwa i literatury polskiej oraz polskiej i europejskiej tradycji kulturowej. Stworzył on wiele filmowych adaptacji dzieł literackich i obrazów o tematyce współczesnej, jak również kameralnych dramatów psychologicznych.
Zajmuje się także reżyserią teatralną, pozostaje związany z krakowskim Starym Teatrem i warszawskim Teatrem Powszechnym. Jest reżyserem 38 przedstawień teatralnych w teatrach Warszawy, Krakowa, Moskwy, Sofii, Berlina, Zurychu, Tel Awiwu, Tokio, Budapesztu. Reżyserował przedstawienia oparte na prozie Fiodora Dostojewskiego (Biesy, Zbrodnia i kara, Nastasja Filipowna czyli wersja Idioty). Jest autorem także takich spektakli, jak Dwoje na huśtawce, Kapelusz pełen deszczu, Noc listopadowa, Wesele, Sprawa Dantona, Emigranci, Play Strindberg, Gdy rozum śpi, Z biegiem lat, z biegiem dni, Dybuk czy Antygona.
Jest doktorem honoris causa kilku uczelni (m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Warszawskiego, Gdańskiego i Łódzkiego) oraz kawalerem orderu Legii Honorowej. W 1981 otrzymał Złotą Palmę na Festiwalu Filmowym w Cannes, w 1982 nagrodę Césara, w 1987 nagrodę Kyoto, w 1990 Felixa, a w 2009 Nagrodę FIPRESCI. Od 1997 należy do "Grona Nieśmiertelnych" francuskiej Akademii Sztuk Pięknych (fr. Académie des Beaux-Arts).
W 2000 za całokształt twórczości został uhonorowany Oscarem. Nominację do tej nagrody otrzymał także wyreżyserowany przez niego film Katyń. 15 lutego 2006 również za całokształt twórczości otrzymał na 56. Międzynarodowym Festiwalu Filmów w Berlinie nagrodę Złotego Niedźwiedzia. W 2007 redakcja "Gazety Wyborczej" wyróżniła go tytułem "Człowieka Roku". Laudację na cześć laureata wygłosił Janusz Tazbir.
70. Co wiesz o Marii Skłodowskiej-Curie, Salomei? (Что вы знаете о Марии Склодовской-Кюри?)
Коротко: Maria Salomea Skłodowska-Curie (ur. 7 listopada 1867 w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 w Passy) – pochodząca z Polski (z Królestwa Polskiego części Imperium Rosyjskiego) uczona polsko-francuska, fizyczka, chemiczka, dwukrotna noblistka.
Перевод: Мария Склодовская-Кюри (фр. Marie Curie, польск. Maria Skłodowska-Curie; урождённая Мария Саломея Склодовская, польск. Maria Salomea Skłodowska; 7 ноября 1867 года, Варшава, Царство Польское, Российская империя — 4 июля 1934 года, близ Санселльмоза, Франция) — польско-французский учёный-экспериментатор (физик, химик), педагог, общественный деятель. Дважды лауреат Нобелевской премии: по физике (1903) и химии (1911).
Подробно: Większość życia spędziła we Francji, tam też studiowała (w Polsce w XIX w. kobiety nie mogły studiować, a i we Francji było to rzadkością[3]), a następnie rozwinęła swoją karierę naukową. Prekursorka nowej gałęzi chemii – radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków – radu i polonu. Z jej inicjatywy prowadzono także pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w roku 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu i badanie właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych. Jest jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Jest ona też jedyną kobietą, która spoczęła w paryskim Panteonie w dowód uznania zasług na polu naukowym.
71. Wymień znane ci (typowe) zwyczaje i tradycje Polaków (śmigus dyngus, święconka) (Замените эти известные (типичные) обычаи и традиции поляков (śmigus dyngus, święconka))
Pierwszy Dzień Wiosny: obchodzony przez uczniów, którzy tradycyjnie tego dnia udają się na wagary (21 marca)
Prima Aprilis: dzień psotów i żartów (1 kwietnia)
Wigilia Dnia Świętego Jana (noc świętojańska): wróżby tej nocy dotyczą przede wszystkim miłości i małżeństwa. Właśnie w tę najkrótszą noc co roku zakwita kwiat paproci. Tradycyja mówi, że ten, kto go odnajdzie, będzie wieść szczęśliwy i dostatni żywot, ale uwaga: swoim szczęściem I majątkiem nie może się z nikim dzielić. (24 czerwca)
Andrzejki: według pogańskiej tradycji w ten dzień wróżymy, najczęściej lejąc wosk (29 listopada)
Перевод: Первый День Весны: отмечают студенты, которые традиционно день они идут на прогулку (21 марта)
День смеха: в этот день psotów и шутки (1 апреля)
В канун Святого Иоанна (Midsummer Night) сегодня гадания связаны прежде всего с любовью и браком. Именно в этой короткой ночи каждый год папоротник цветет. Традиционно, он говорит, что тот, кто считает, что это приведет счастливой и благополучной жизни, но будьте осторожны: ваше счастье и богатство не могут быть переданы кому-либо. (24 июня)
Andrew: в соответствии с языческой традицией в этот день гадают, часто заливки воска (29 ноября)
72. W czasie których świąt narodowych większość banków i instytucji jest zamknięta, podobnie jak wiele mniejszych sklepów? (Во время национальных праздников, которые большинство банков и учреждения закрыты, а также множество мелких магазинов?)
1 stycznia - Nowy Rok
(1 января - Новый год)
Wielkanoc - niedziela i poniedziałek - pierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni księżyca
(Пасха - воскресенье и понедельник - в первое воскресенье после первого полнолуния весны)
1 maja - Święto Pracy
(1 мая - День труда)
3 maja - Święto Konstytucji 3 Maja
(3 мая - День Конституции 3 мая)
Boże Ciało - czwartek dziewiątego tygodnia po Wielkanocy
(четверг девятой неделе после Пасхи)
15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, Święto Wojska Polskiego (rocznica “cudu nad Wisłą”)
(15 августа - Успение Пресвятой Девы Марии, праздник польской армии (годовщина «Чудо на Висле»))
1 listopada - Dzień Wszystkich Świętych
(1 ноября - День всех святых)
11 listopada - Dzień Niepodległości
(11 ноября - День независимости)
25, 26 grudnia - Boże Narodzenie
(25, 26 декабря – Рождество)
73. Kto napisał "Nad Niemnem"? (Кто написал «Над Нёманом»?)
Eliza Orzeszkowa
Перевод: Элиза Ожешко
74. Kto napisał "Pan Tadeusz"? (Кто написал «Пан Тадеуш»?)
Adam Mickiewicz (największy poeta polski)
Перевод: Адама Мицкевича (крупнейший польский поэт)
75. Co to jest słynny ikona w Farnham (jezuita) kościoła? (Какая знаменитая икона есть в Фарном (иезуитском) костеле?)
Obraz Matki Bozej Ostrobramskiej.
Перевод: Изображение Богоматери Остробрамской.
76. Co Polacy jedzą w tłusty czwartek? (Что поляки едят на Жирный четверг?)
Tłusty czwartek: ulubione święto wielbicieli pączków i nalesników (ostatni czwartek karnawału). Tłusty czwartek – w kalendarzu chrześcijańskim ostatni czwartek przed Wielkim Postem, znany także jako zapusty. W Polsce oraz w katolickiej części Niemiec, wedle tradycji, w tym dniu dozwolone jest objadanie się. Najpopularniejsze potrawy to pączki i faworki, zwane również w niektórych regionach chrustem lub chruścikami. Ponieważ data tłustego czwartku zależy od daty Wielkanocy, dzień ten jest świętem ruchomym. Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła – mówi staropolskie przysłowie. Karnawal – to okres od Trzech Kroli do wtorku diabelskiego, przed Sroda Popielcowa, poprzedzajacy Wielki Post.
Перевод: Жирный четверг: любимый праздник любителей пончиков и блинчиков(последний четверг карнавала). Жирный четверг – в христианском календаре последний четверг перед Великим Постом, известный также как мясопуст [Масленица]. В Польше, а также в католической части Германии, согласно традиции, в этот день разрешено обжорство. Самой популярной едой являются пончики и хворост. Так как дата Жирного четверга зависит от даты Пасхи, этот день является движимым праздником. “Сказал Бартек, что сегодня Жирный четверг, а Барткова [его жена] поверила и наготовила вкусных пончиков” – говорит старопольская пословица. Карнавал – это период от Крещения [катол. 6 января] до дьявольского вторника перед первым днем Великого Поста[Пепельная среда – 46 календарных дней перед Пасхой].
77. W jaki sposób eleganccy Polacy witają się z kobietami? (Как элегантные поляки приветствуют с женщинами?)
Zasady polskiego savoir vivre’u nie różnią się szczególnie od reguł przyjętych w innych krajach europejskich. Na powitanie podaje się sobie rękę, czasami wystarczy zaś powiedzieć po prostu „Dzień dobry” lub „Cześć”. Za wyjątkowo uprzejmy uznaje się zwyczaj całowania kobiety w dłoń, popularny szczególnie wśród starszego pokolenia. Częstą formą powitania jest także pocałunek w policzek. I tutaj nie obowiązuje żadne normy, może to być jeden buziak (opcja młodzieżowa), a czasami dwa lub trzy (opcja rodzinna)
Перевод: Польские правила не отличаются особенно от правил, принятых в других европейских странах. На прием, оказанный руке, а иногда и просто сказать "Привет" или "Привет".Очень вежливый признали обычай целовать женщине руку, популярной, особенно среди старшего поколения.Распространенной формой приветствия является также поцелуй в щеку. И здесь не применяет стандарты, это может быть один поцелуй (опционально молодежи), а иногда два или три (семейный вариант)
78. Które z następujących potraw można uznać za typowo polską: hot doga, soliankę czy bigos? (Какие из следующих продуктов можно считать типичным польским: хот-дог, Солянке или Бигос?)
Bigos
Перевод: Бигос
79. Jak tradycyjnie ubiera się pan młody w dniu ślubu? (Как традиционно одетых жениха в день их свадьбы?)
Zazwyczaj wybierają oni klasyczny garnitur, choć wbrew pozorom mają bardzo duży wybór i różne alternatywy dla garnituru.
GARNITUR może być jedno lub dwurzędowy, z kamizelką lub bez, zapinany wysoko lub nisko. Wybierając garnitur należy kierować się główną zasadą: garnitur musi dobrze leżeć. Marynarka powinna sięgać poniżej pupy, a rękawy nawet przy wyciągniętych rękach do nadgarstka. Mankiet koszuli musi odrobinę wystawać. Spodnie od garnituru mogą mieć prosty krój, lub mogą być marszczenie w pasie. Nogawka spodni powinna spoczywać lekko na bucie. Obcas buta musi być w połowie zakryty.
Перевод: Как правило, они выбирают классический костюм, но несмотря на видимость, что у них есть очень большой выбор и разнообразие вариантов к примеру.
Костюм может быть одно-или двубортный, с или без жилет, застегнутый высокий или низкий. Выбор костюма должна быть направлена на главный принцип: костюм должен быть хорошим. Военно-морской флот должны распространяться под зад, и даже рукава вытянутые руки до запястья.Манжеты рубашки имеет немного палку. Костюм брюки можно легко резать, или может быть складок на талии. Брюки нога должна слегка отдохнуть на обуви. Пятке башмака должна быть наполовину покрыта.
80. Jakie święto obchodzi się w Polsce 1 listopada? (Какой праздник отмечается в Польше 1 ноября?)
Dzien wszystkich Swietych. Uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się głównie z czci oddawanej męczennikom, którzy oddali swoje życie dla wiary w Chrystusa. Pierwszy dzień listopada jest w Polsce dniem wolnym od pracy, co powoduje, że wiele osób podróżuje nawet na wielkie odległości, aby odwiedzić groby swoich bliskich. Ludzie odwiedzają cmentarze, aby ozdobić groby kwiatami, zapalić znicze i pomodlić się w intencji swoich zmarłych. To święto ma charakter religijny, głównie katolicki, ale dobrym zwyczajem obchodzi je także wiele osób innych wyznań, albo nie wyznających żadnej religii. Jest to wyrazem pamięci oraz oddania czci i szacunku zmarłym.
Перевод: День всех святых. Всех Святых в значительной степени связано с почитанием мучеников, отдавших свои жизни за веру во Христа. В первый день ноября в Польше день от работы, которая означает, что многие люди путешествуют на большие расстояния, даже посещать могилы своих близких. Люди посещают кладбища, чтобы украсить могилы цветы, зажигают свечи и молятся о намерении своих мертвецов. Этот фестиваль является религиозным, в основном католических, но хорошая привычка, она также отмечает многие люди других вероисповеданий или не придерживаются никакой религии. Это выражение памяти и чтить и уважать мертвых.
81. Jaki wielki dzień na początku Wielkiego Postu? (Какой великий день в начале Великого поста?)
Środa Popielcowa
Перевод: Пепельная среда
82. Kim był Karol Józef Wojtyla? (Кем был Ка́роль Ю́зеф Войты́ла?)
Papież Jan Paweł II (Папа Римский Иоанн Павел II)
83. Kiedy Polska przystąpiła do Unii Europejskiej? (Когда Польша вступила в Европейский Союз?)
1 maja 2004 roku (1 мая 2004 года)
84. Сo ugotować do Wigilij? (Что приготовить на Рождество?)
Karp, makówki, barszcz z uszkami, pierogi z grzybami, piernik, kutia, kompot z suszonych owoców (śliwki, jabłka, gruszki)
Перевод: Карп, мак, борщ спельменями,варениками сгрибами, имбирем,кутья, компот из сушеных фруктов(слив, яблок, груш)
85. Swięto ruchome w kalendarzu chrześcijańskim przypadające 7 dni przed Wielkanocą (Праздник в христианском календаре за 7 дней до Пасхи)
Niedziela Palmowa, święci palmy
Перевод: Вербное воскресенье, светим вербы
86. Ile województw w Polsce? (Сколько воеводств в Польше?)
Reforma administracyjna, która weszła w życie 1 stycznia 1999, ustanowiła 16 województw.
Перевод: Административная реформа, которая вступила в силу с 1 января 1999 года, установлено 16 воеводств.
87. Wymień wszystkie województwa Polskiej (Перечислить все польские воеводства) województwa godło flaga
воеводства герб флаг
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lódzkie
Lubuskie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
88. Jaka była nazwa Trzech Króli, i co przynieśli prezenty? (Как звали трёх королей и, что они принесли подарки?
Kasper, Melchior, Baltazar (Złoto, kadzidło, mirra)
Переод: Каспар, Мельхиор, Бальтазар (Золото, ладан, мирра)
89.Ile posiłków powinna być na Wigilijnym tabeli? (Сколько блюд должно быть на столе в Рождество?)
12, liczba apostołów. Перевод: 12, число апостолов.
90. Dlaczego na Stole Wigilijnym umieścić jedną dodatkową jednostkę? (Зачем на столе в Рождество ставят на один лишний прибор больше?)
Dla niespodziewanego gościa (lub Dzieciątko Jezus)
Перевод: Для неожиданного гостя (или Младенца Иисуса)
91. Kto był zwycięzcą w bitwie pod Grunwaldem? (Кто стал победителем Грюнвальдской битвы?)
1410 Na polach pod Grunwaldem stoczono największą w historii średniowiecznej Europy bitwę między siłami Zakonu Krzyżackiego a zjednoczonymi oddziałami polsko-litewskimi. Potęga Krzyżaków zostaje ostatecznie złamana.
Преревод: 1410 На полях Грюнвальда величайший бой в истории средневековой Европы, битва между силами Крестоносцев и объединенными польско-литовскими войсками. Власть Крестоносцев, наконец, сломана.