Глава 15. La fino de la atako




Kontrola Centro estas vera citadelo… вот, я уже думаю на эсперанто… Kontrola Centro – настоящая цитадель. Но любую крепость можно взять не только штурмом. Ne nur per ŝturmo. И не только осадой. В нашем случае, Kontrola Centro сдался после переговоров. Я не всё понял, но кажется, roboto-administranto не выдержал угрозы, что приемные туннели будут повреждены.

Несокрушимые двери Kontrola Centro исчезли и захватчики вошли внутрь. Их было шестеро и, Dio mia! (Боже мой!), двое из них был дарлокианами. Остальные четверо захватчиков были четвероногими и ни одной подобной расы я вспомнить не мог. Булрати, конечно, иногда опускаются на четвереньки, но только на бегу.

Один из дарлокиан сразу занял кресло оператора и начал вводить команды. Второй скользнул в мою сторону. Четвероногие застыли у дверей – наверное, выполняя роль охранников. Щитки их шлемов непроницаемо черные, но обращены в мою сторону.

– Kiu vi essstasss? – спросил дарлокианин, такой же согбенный как и фантом робота, но совсем другой. Почему-то мне показалось, что от него исходила угроза.

– Mi estas Andrej. Tera turisto.

– Kion tera turisssto Andrej farasss en la Kontrola Centro de la Kultrena Terminalo?

– Mi venis (пришел) por doni (дать) konsultan helpon al la Kontrola Centro.

– Kian konsssultan helpon? Pri kio?

– Pri via atako. La Terminalo funkcias aŭtomate, ĉi tie estas nur robotoj. La roboto-administranto volis havi rekomendon, kion fari pri la atako.

– Kaj vi rekomendisss ne kontraŭataki, ĉu ne?

– Jes.

– Tio devasss esssti kontrolita. – Дарлокианин повернулся к оператору и коротко сказал ему что-то на своем языке. Тот кивнул, ввел команду и через несколько секунд сообщил ответ.

– La regissstroj (записи) montrisss, ke vi mensogisss (солгал), – заявил стоящий передо мной дарлокианин. – Vi rekomendisss al la Kontrola Centro kontraŭssstari (противостоять) al ni. Vi essstasss aressstita.

Повернувшись к четвероногим, он приказал:

– Prenu lin (возьмите его) al la ssstabejo (в штаб).


Глава 16. Malliberejo

Хорошо, что при аресте у меня не забрали коммуникатор. Без него было бы тяжело просидеть целые сутки в камере.

Кстати, как будет «камера »? Kamero. Хотя, скорее это помещение можно назвать комнатой – ĉambro. Или каютой – kajuto. Но важная особенность этого помещения, что оно запер­тое. Arestitejo. Помещение для арестанта. Arestito – арес­тант, арестованный, -ej- суффикс обозначающий поме­ще­ние. В примерах к суффиксу –ej– вижу еще одно подходящее мне сло­во: malliberejo – тюрьма. Libero – свобода, mallibero – неволя.

Kio estas en la malliberejo? Malliberulo (узник). Так, а как сказать «кровать "? Ведь это не divano. Смотрим в словарь. Jes. Кровать – “lito”.

En la ĉambro estas lito. La lito de la malliberulo. Kamera lito.

En la ĉambro estas seĝo.

En la ĉambro estas... necesabo (унитаз). Хотя может быть это вовсе и не унитаз, а инопланетное произведение искусства. Но мне его приходится использовать как унитаз. Хорошо хоть пить из него не обязательно – воду и еду (таблетки с нужными аминокислотами) мне присылают.

En la ĉambro estas ekrano. Sed la ekrano ne funkcias.

En la ĉambro estas roboto. La roboto funkcias, sed ne parolas. La roboto nur rigardas. Kaj aŭskultas (слушает).

En la ĉambro ne estas fenestro (окно).

En la ĉambro ne estas ŝranko.

En la ĉambro ne estas tablo.

Kaj sur la tablo ne staras vazo kun floroj (ваза с цветами).

En la ĉambo estas pordo (дверь), sed ne estas eliro (el – из, iri – идти; eliri – выходить, eliro – выход).

La ĉambro estas fermita (закрыта). La pordo estas fermita. La pordo ne estas malfermita.

Kiel arestito povas eliri el la ĉambro, se la pordo estas fermita? – Necesas (необходимо) malfermi (открыть) la pordon.

Kiel malfermi la pordon? – Necesas instrukcii al la komputilo malfermi la pordon. Ĉu mi povas tion fari? Ne, ne povas, mi provis. Tio ne helpas. Ĝi havas instrukcion ne akcepti (не принимать) miajn instrukciojn pri la pordo.

За долгие часы ожидания мой «грамматический файл » заметно пополнился.

Прежде всего суффиксами. Я и не знал, что это может быть так полезно! Вот есть один корень слова и десяток суф­фиксов – и – о, чудо – мгновенно получаем десяток новых слов! Которые в другом языке пришлось бы учить по отдель­ности.

Например, слово libero – свобода. Конечно, libera – свободный, libere – свободно, liberi – быть свободным. Это я и раньше знал.

А теперь, при помощи суффикса –ej-, обзначающего помещение и приставки mal– обозначающей противо­полож­ность, я получил слово malliberejo. Темница, застенок и т.п.

Но ведь это еще не все.

Liberigi – освобождать. Суффикс -ig- означает “делать каким-то, каким-нибудь». Т.е. liberigi дословно – сделать сво­бод­ным. А malliberigi – это то, что сделали со мной… Blanka – белый, blankigi – белить, manĝi – есть, manĝigi – кормить…

Liberiĝi – освобождаться. -iĝ- “делаться каким-то, каким-либо». Varma – теплый, varmiĝi – согреваться. Malfermi – открывать, malfermiĝi – открываться.

Liberulo – свободный человек, malliberulo – заключенный, узник. Суффикс -ul- означает человека с какими-то свой­ствами. Saĝa – умный, saĝulo – мудрец. А malsaĝulo – глупец. Bona – хороший, добрый, bonulo – хороший человек, добряк.

А еще можно сказать liberiganto – освободитель. Или, используя суффикс женского рода -in-, можно сказать liberigantino – освободительница. Кстати, почему я никогда не догадывался, что это суффикс, хотя многие годы знаю, что студентка на эсперанто – studentino? А еще – kato – кот, katino – кошка…

А вообще суффиксов не так уж мало – почти тридцать. Пока скопирую, а потом надо будет при каждом удобном случае перечитывать и практиковаться, пока всё твердо не запомнится…

Самые частые суффиксы

-ist- (профессия): kuraci – лечить, kuracisto – врач, elektristo – электрик.

-in- (женский род): studentino – студентка.

-il- (инструмент): tranĉi – резать, tranĉilo – нож, skribi – писать, skribilo – ручка.

-ar- (совокупность): arbo – дерево, arbaro – лес.

-er- (частица): sablo – песок, sablero – песчинка.

-ej- (помещение, место): manĝi – есть, manĝejo – столовая, kinejo – кинотеатр.

-ul- (человек): juna – молодой, junulo – юноша.

-an- (член общества): partio – партия, partiano – член партии.

-aĵ- (вещь, объект действия): trinki – пить, trinkaĵo – напиток.

-ebl- (возможность): vidi – видеть, videbla – видимый.

-em- (склонность): dormi – спать, dormema – сонный.

-ind- (достойный чего-то): miri – удивляться, mirinda – удивительный.

-et- (малый размер): dometo – домик, kubeto – кубик.

-eg- (большой размер): domego – домище, pluvo – дождь, pluvego – ливень.

-ad- (длительность действия): promeni – гулять, promenado – прогулка.

-ig- (делать, заставлять): trinki – пить, trinkigi – поить, blanka – белый, blankigi – белить; iri – идти, irigi – отправить в путь.

-iĝ- (делаться, становиться): pala – бледный, paliĝi – побледнеть.

-estr- (шеф, начальник): urbo – город, urbestro – мэр города.

-ec- (абстрактное свойство, состояние): bela – красивый, beleco – красота.

-on- (кратная часть): du – два, duono – половина.

-obl- (кратность): kvar – четыре, kvaroble – четырехкратно, в четыре раза.

Менее частые суффиксы

-end- (обязанность, то что должно быть): pagi – платить, pagenda – подлежащий оплате.

-id- (потомок): leono – лев, leonido – львенок.

-ism- (учение, доктрина, догма или направление): marksismo, kristanismo – христианство.

-uj- (вместилище): mono – деньги, monujo – кошелек.

-ing- (то, во что что-то вставляют): glavo – меч, glavingo – ножны.

-aĉ- (презрительное отношение из-за внешнего вида): ĉevalo – лошадь, ĉevalaĉo – кляча.

-um- (слова, соотносящиеся с исходными): kolo – шея, kolumo – воротник, gusto – вкус, gustumi – отведывать.

 

При использовании следующих суффиксов происходит изменение основы слова:

-ĉj- (уменьшительные мужские имена): Boris – Boĉjo – Боря;

-nj- (уменьшительные женские имена): Tatjana – Tanjo, Marija – Manjo.

Обязательно надо отсюда выбраться, чтобы попрактиковаться на воле…


Глава 17. Absurde!

Судили меня на следующий день. Хотя может быть это был допрос с последующим решением. Я сидел в своей комнате и отвечал на вопросы. Допрашивающего я не видел. Но голос на этот раз был не дарлокский. Скорее это был Алкари.

– Vi estas tera turisto, – произнес голос. – Via nomo estas Andrej. Vi venis al Kultrena sistemo per tera kosmoŝipo “ Bangkok-Tor ”. Ĉu vi konfirmas tion (подтверждаете)?

– Jes.

– Kial vi venis al Kultren? Kiu sendis (послал) vin?

– Neniu min sendis. Mi volis flugi al Gamma de Centaŭro.

– Ridinde (смешно). Absurde. Se vi volis flugi al Gamma de Centaŭro, kial vi venis al Kultren?

Dio mia, как же объяснить? И про особенности автостопа, и про хитрое туристическое агентство…

– Ni aĉetis bileton de Marso al Gamma de Centaŭro tra Kultren, – наконец сказал я. В детали я решил пока не вдаваться. – En la bileto ĝi estis nomata Dante-3. Sed la cifera kodo estis de Kultren.

– Absurde, – сказал Алкари.

– Pardonu, sed kiu vi estas? – я решил переменить тему. Да, и что мне одному оправдываться.

– Mi ne pardonas, – ответил инопланетянин. – La demandojn ĉi tie demandas mi. Sed por vi pli bone komprenu vian situacion: mi estas oficisto (служащий) de suverena Kultrena Respubliko.

– Oni diris al ni (нам сказали), ke la sistemo estas neloĝata. Ke ĉi tie loĝis darlokanoj, sed ili evakuis la kolonion. Kaj ke la Terminalo funkcias aŭtomate.

– Tio estas mensogo (ложь). Absurda mensogo. Oni ne konstruas terminalojn en neloĝataj sistemoj, oni ne evakuas koloniojn el neloĝataj sistemoj.

– Sed ni ne sciis!

– La registroj montras, ke kiam vi venis al la Kultrena Kontrola Centro, la roboto-administranto informis vin pri la reala situacio. Ĉu vi neas (отрицаете) tion?

– Jes, ĝi informis. Kaj montris.

– Kaj malgraŭ tio (не смотря на это) vi rekomendis al ĝi ne enlasi la ŝturmantojn? Kaj vi eĉ (даже) konsilis al ĝi defendi la Terminalon?

– Defendi, sed ne mortigi. Pardonon, mi ne povis tuj kompreni la situacion.

– Absurde. Sed eĉ tiel, tio ne liberigas vin de la respondeco (ответственности). Pro via rekomendo estis difektitaj tri robotoj, en la muro (в стене) de la Terminalo oni devis (должны были) fari truon (отверстие), estis elspezita (истрачена) energio... Entute por kvindek tri mil kreditoj.

Они что решили на меня все издержки своей военной операции свалить?! Ну, у меня ведь нет таких денег!

– Mi ne havas tiom da mono… Kaj mi ne konsentas (не согласен), ke mi kulpas (виноват).

– Ne gravas, ĉu vi konsentas, sed vi kulpas. Vi restos (останетесь) en la malliberejo ĝis kiam (до тех пор когда) vi pagos (заплатишь), – заявил Алкари.

 


Глава 18. Helpo venis

– Andrej, Andrej, – раздался шепот в моем ухе. Я подскочил едва не выронив коммуникатор. Голос раздавался из наушника, который я вставил в ухо, чтобы поупражнятся в распознавании новых слов на слух.

– Kapitano Ĝejkob?

– Jes. Respondu diskrete (незаметно), oni vin observas (наблюдают).

Не найдя ничего лучшего, я завалился на кровать и натянул одеяло на голову.

– Kapitano Ĝejkob, kie vi estas?

– Mi estas en apuda (соседней) kamero. Min kaj Sergej-on oni arestis pro neligitima uzo de la Terminalo. Niaj biletoj estis por Dante-3, kaj tio estas Kultren. Oni monpunis (оштрафовали) nin por cent mil kaj konfiskis la ŝipon.

– Cent mil?? Nur pro la alflugo? Kaj de mi oni postulas nur kvindek tri mil, sed pro tio, kion oni mem (сами) detruis (разрушили), kiam ŝturmis la Terminalon.

– Bone, ni poste parolos. Nun faru tiel, ke la roboto en via ĉambro ne rigardu al la pordo.

Я встал, прошел в дальний конец комнаты и, не придумав ничего лучшего, начал делать зарядку. Я еще раньше заметил, что робот просто не может оторваться от этого зрелища.

Краем глаза я видел, что дверь исчезла и в проеме показался Сергей. Он осторожно приблизился к роботу и прикоснулся к нему каким-то приборчиком, очень похожим на коммуникатор.

– Готово, – сказал Сергей. – Теперь он ничего не увидит. Одевай уникомстюм и побежали.

За дверью нас ожидал капитан Джейкоб. В его ручище тоже был зажат коммуникатор и держал он его как оружие. Мы побежали. Потом спрятались. Потом опять бежали…

У самых startaj tuneloj коммуникаторы капитана Джейкоба и Сергея показали, что они действительно больше чем коммуникаторы – стоявшие там на страже четвероногие положили головы на передние лапы и, похоже, сладко уснули.

Еще через десять минут я лежал на знакомом ложементе в medicina sekcio, а корабль стартовал. Не знаю, как они смогли это сделать, без разрешения Kontrola Centro.

 


Глава 19. Fino bona, ĉio bona.

– Mi pensas, ke nun kultrenanoj plusos al mia monpuno (штраф) ankoraŭ (еще) kvindek mil, – diris mi.

– Ne timu (не бойся). Ili ne bezonis tiujn monpunojn, – diris Sergej. Tio estis preteksto (предлог) por malliberigi vin – kaj nin. Ni vidis, ke ili okupis la aŭtomatan Terminalon. Ni estis atestantoj (свидетели). Ili ne volis, ke ni flugu al alia planedo kaj informu iun, ke la darloka Terminalo estas okupita. Ili bezonis iom da tempo por la operacio.

– Kiu estas ili? Kultrenaj aborigenoj?

– Ne, kultrenaj aborigenoj ne ekzistas (не существуют), – diris kapitano Ĝejkob. – Ekzistas bando de interplanedaj friponoj (негодяев), kiu imitis, ke la aborigenoj ekzistas. Ili aĉetis en Tero hundojn, klonis ilin, dresis (дрессировали) ilin, instruis al ili porti (носить) skafandrojn kaj transportis ilin al Kultren-2. Kaj ŝajnigis (ŝajni – казаться, ŝajnigi – делать видимость), ke tio estas nova civilizacio. Darlokanoj kredis al la blufo (блеф) kaj evakuis la kolonion de Kultren-3.

Tiam la banditoj atakis la Terminalon kaj okupis ĝin. Kaj subite (вдруг) trovis tie vin. Kaj tuj poste nin.

– Jes, mi volis demandi. Kiel vi trafis (попали) al Kultren? Mi ja ne telefonis al vi? Vi ne sciis, ke mi flugas al Dante-3.

– Nu, pardonu, – diris Sergej. – Ni sciis. Ni estas oficiroj de la Tera filio de Galaksia polico. Ni petis vin trovi la informojn pri Infero-3 kaj por sekurigi (обезопасить) vin, ni donis al vi specialan telefonon. Ĝi mem (сам) informis nin pri ĉio.

– Do, vi sciis pri Kultren? – demandis mi.

– Jes, iomete, – diris kapitano Ĝejkob. – Ni sciis pri ia aŭtomata terminalo kaj pri neoficialaj flugoj tra ĝi. La bando komencis teste uzi ĝin antaŭ ol la Terminalo mem estis okupita.

– Sed ni ne sciis pri la falsa civilizacio, – diris Sergej. – Ni eksciis (узнали) pri tio, kiam oni nesingarde (неосторожно) metis (поместили) nin en la malliberejon – kun roboto, konektita (подсоединенному) al la ĉefa (главная) komputila sistemo. Pere de ĝi ni penetris (проникли) en la komputilan sistemon kaj eksciis ĉion necesan (все необходимое).

– Kial oni volis okupi la Terminalon? – ankoraŭ demandis mi.

– Vidu, propra (собственный) Terminalo tio estas ege valora (ценный) objekto. Kaj por krimuloj (преступников) – valorega. Tiom da operacioj eblas (возможно) fari!

– Do, la Galaksia polico okupos ĝin?

– Ne. Darlokanoj mem tion faros. Ili jam estas informitaj.

На следующее утро я снова стоял у входа в startaj tuneloj de Niĵnij-Novgoroda kosmoporto. Ведь пришлось вернуться на Землю, чтобы пройти ментозапись и подписать свидетельские показания…

В моих руках табличка “Marso”. Увы, ни на лице, ни в душе у меня нет уверенности, что я все еще хочу в космос, да еще автостопом… А без такой уверенности никуда не улетишь… И пятьсот кредитов, выданные капитаном Джейкобом за содействие в важной операции галактической полиции, тоже подкашивают эту решимость. То и дело закрадывается предательская мысль, а не пойти ли просто в ближайшее турагентство…

Нет, еще час я точно постою. Mi volas viziti Astran Festivalon!

* * *

...Это была последняя глава «космо-автостопного» учебного курса. Буду рад узнать о ваших впечатлениях, ответить на вопросы и учесть замечания.

Пишите по адресу eo@nm.ru – Andrej Grigorjevskij

 

Учебники и словари эсперанто можно скачать с сайта рассылки – https://esperanto.noka.ru

Задать вопросы об эсперанто можно на двуязычном форуме Esperanto новости https://e-novosti.info/forumo

Сайт Российского Союза эсперантистов – www.reu.ru


* Курс написан в виде фантастического повествования. Будут встречаться слова на эсперанто. Ударение на предпоследнем слоге!



Поделиться:




Поиск по сайту

©2015-2024 poisk-ru.ru
Все права принадлежать их авторам. Данный сайт не претендует на авторства, а предоставляет бесплатное использование.
Дата создания страницы: 2018-01-31 Нарушение авторских прав и Нарушение персональных данных


Поиск по сайту: