ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЙ ГЛАГОЛ И СОСТАВНОЕ СКАЗУЕМОЕ 7 глава
| перед | ||
| հայացքի | взглядом (на глазах) | ||
| ոտքերի | ногами (под ногами) | ||
| դռան | дверью | ||
| առթիվ | по случаю | ||
| տոնի | праздника | ||
| հաղթանակի | победы | ||
| հանդիպման | встречи | ||
| դեմ | против | ||
| կեղծիքի | лжи | ||
| նպատակի | цели | ||
| թշնամու | врага | ||
| դիմաց | напротив | ||
| շենքի | здания | ||
| պատուհանի | окна | ||
| այգու | сада | ||
| համար | для | ||
| որդու | сына | ||
| դպրոցի | школы | ||
| գործի | дела | ||
| հանդեպ | (по отношению) к | ||
| ուսուցչի | учителю | ||
| ուսանողի | студенту | ||
| ոսկու | золоту | ||
| հետ | с | ||
| մարդու | человеком | ||
| բանվորի | рабочим | ||
| ընկերուհու | подругой | ||
| մասին | о | ||
| գրքի | книге | ||
| կարծիքի | мнении | ||
| ամուսնու | муже | ||
| մեջ | в | ||
| պահարանի | шкафу | ||
| նամակի | письме | ||
| հոգու | душе | ||
| միջև | между | ||
| կարծիքների | мнениями | ||
| ընկերների | товарищами | ||
| գույների | цветами | ||
| մոտ | у, около | ||
| կանգառի | остановки | ||
| դռան | двери | ||
| այգու | сада | ||
| նկատմամբ, վերաբերմամբ | по отношению к | ||
| մարդու | человеку | ||
| աշխատանքի | работе | ||
| երգչուհու | певице | ||
| պես | как | ||
| գարնան | весна | ||
| լույսի | свет | ||
| արևի | солнце | ||
| վրա | на | ||
| սեղանի | столе | ||
| գրքի | книге | ||
| սրտի | сердце | ||
| տակ | под | ||
| սեղանի | столом | ||
| պատի | стеной | ||
| ծառի | деревом |
Дательный падеж личных и некоторых
указательных местоимений
Անձնական և մի քանի ցուցական
դերանունների տրական հոլովը
1. Личные местоимения в родительном и дательном падежах имеют различные формы. Формы родительного падежа называются
также притяжательными местоимениями (см. Урок III).
Формы дательного падежа личных местоимений
| Ед.ч. | ինձ мне меня | քեզ тебе тебя | նրան ему его | իրեն самому (ему) самого (его) самой (ей) самой (ее) |
| Мн.ч. | մեզ нам нас | ձեզ вам вас | նրանց им их | իրենց самим (им) самих (их) |
Запомните!
а)Личные местоимения III лица во множественном числе в дательном и родительном падежах имеют одну и ту же форму (նրանց, իրենց).
б)Личные местоимения ինքս (я сам, сама), ինքդ (ты сам, сама), ինքներս (мы сами), ինքներդ (вы сами) ինքները (они сами) косвенных падежей не имеют и в предложении
могут быть только подлежащим.
2. Указательные местоимения սա, դա, նա, սրանք, դրանք, նրանք родительный и дательный падежи образуют подобно личным местоимениям.
| Родительный падеж | սրա этого этой | դրա этого этой | նրա того (его) той (ее) |
| Дательный падеж | սրան этому этой | դրան этому этой | նրան тому той |
Սրանք, դրանք, նրանք в родительном и дательном падежах по форме не различаются.
| սրանց этих этим | դրանց этих этим | նրանց тех тем |
3. Дательный падеж личных местоимений (а также указательных) в предложении употребляется:
а)в роли прямого дополнения:
| սիրում է любит | Ինձ меня քեզтебя |
| տեսնում է видит նա | նրան его, ее իրեն самого (его), саму (ее) |
| պատժում է наказывает | մեզ нас ձեզ вас |
| գովում է хвалит | նրանց их իրենց самих (их) |
б)в роли косвенного дополнения:
| հանձնում է сдает | ինձ(ко) мне քեզ(к) тебе |
| նվիրում է дарит նա | նրան(к) (н)ему (н)ей իրեն(к) самому (ему), самой (ей) |
| մոտենում է подходит | մեզ(к) нам ձեզ(к) вам |
| պատմում է рассказывает | նրանց (к) (н)им իրենց(к) самим (им) |
в)с некоторыми послелогами: մոտ (около), հետ (с, вместе с), պես (как, подобно), չափ (в размере, с, со), համար (для), а также с предлогами հօգուտ (в пользу), հանուն (во имя), հանձինս (в лице).
Надо отметить, что местоимения III лица с указанными предлогами и послелогами употребляются в форме родительного падежа (т. е. в качестве притяжательных местоимений).
Примеры:
| ինձ մոտ | у меня |
| ինձ հետ | со мной |
| քեզ համար | для тебя |
| քեզ պես | как ты |
| մեզ վրա | на нас |
| մեզ համար | для нас |
| ձեզ չափ | как вы (сколько вы) |
| ձեզ պես | как вы |
| նրա մոտ | у него, у нее |
| իր համար | для самого (него), для самой (нее) |
| հօզուտ քեզ | в пользу тебе, (в твою пользу) |
| հանուն ձեզ | во имя вас, ради вас |
| հանուն ինձ | во имя меня, ради меня |
| հանձինս մեզ | в нашем лице |
| հանուն նրա | во имя него (нее), ради него (нее) |
Факторы, при которых существительное употребляется в определенном или неопределенном виде
Գործոններ, որոնց առկայությամբ գոյականն օգտագործվում է որոշյալ կամ անորոշ առումով
Категории определенности и неопределенности свойственны только именительному и родительно-дательному падежам имен существительных.
I. Существительное обычно употребляется в определенном виде если:
1.название предмета уже упоминалось в речи, например:
Բակում խաղում էր մի փոքրիկ տղա:
Տղան մեզ չէր նայում:
(Во дворе играл маленький мальчик. Мальчик на нас не смотрел).
Անահիտը ծաղիկներ էր հավաքում:
Ծաղիկները շատ գեղեցիկ էին:
(Анаит собирала цветы. Цветы были очень красивыми).
2.имеют определения, выраженные:
а) превосходной степенью прилагательного: ամենամեծ քաղաքը — самый большой город ամենաբարձր լեռը — самая высокая гора ամենալավ տղան — самый хороший мальчик ամենահամեստ մարդը — самый скромный человек
б)родительно-дательным падежом существительных, а также
других частей речи, выступающих в роли несогласованного
определения:
Երևանի շենքերը, ջուրը, փողոցները здания, вода, улицы Еревана համալսարանի ուսանողները, դասախոսները студенты, преподаватели университета աշնան բերքը, գույները, քամիները урожай, цвета, ветры осени
в)указательными (в основном այս, այդ, այն, նույն) и определительными (в основном բոլոր, ողջ, ամբողջ) местоимениями:
այս քաղաքը, տունը, մարդը этот город, дом, человек բոլոր գրքերը, հարցերը, ընկերները все книги, вопросы, товарищи
Запомните!
Существительные, выражающие значение времени: շաբաթ (неделя, суббота), ամիս, տարի, առավոտ, երեկո, ամառ, ձմեռ, գարուն, աշուն, գիշեր, կեսօր, выступая в роли обстоятельства времени, часто употребляются в неопределенном виде, несмотря на наличие определений, выраженных указательными местоимениями.
Примеры:
Այս տարի նա ավարտում է դպրոցը:
В этом году он кончает школу.
Այդ գիշեր նա կարդում էր քո գիրքը:
В эту ночь (этой ночью) он читал твою книгу.
Այն շաբաթ ես հիվանդ էի:
В ту неделю (на той неделе) я была больна.
Այս ձմեռ ես չէի մրսում:
В эту зиму (этой зимой) я не мерзла.
г) некоторыми словами, которые выражают значение определенности:
նախորդ — предыдущий Նախորդ զեկուցումը, օրը, հարցը: Предыдущий доклад, день, вопрос. հաջորդ — следующий Հաջորդ դասը, ընկերը, շարքը: Следующий урок, товарищ, ряд. վերջին — последний Վերջին մեքենան, կանգառը, էջը: Последняя машина, остановка, страница. նշված — отмеченный Նշված անունը, բառը, վերնագիրը: Отмеченное имя, слово, заглавие.
II. Существительное обычно употребляется в неопределенном виде:
1.Если название предмета в речи упоминается впервые:
Նա հագնում է նոր վերարկու և գեղեցիկ կոշիկներ:
Он носит новое пальто и красивые туфли.
2.Если название предмета употребляется лишь в номинативной функции:
և Ասա մի քանի մրգերի անուններ:
և Խնձոր, դեղձ, տանձ, խաղալ, ծիրան:
Скажи несколько названий фруктов.
Яблоко, персик, груша, виноград, абрикос.
3.Если название предмета употребляется в значении части
целого.
Նախաճաշի ժամանակ ես ուտում եմ հաց, կարագ, մեղր, խմում եմ սուրճ:
Во время завтрака (за завтраком) я ем хлеб, масло, мед, пью кофе 4.Если существительные имеют определения, выраженный:
а) неопределенными местоимениями: ինչ-որ, ինչ-ինչ, որոշ, (ка
кой-то, некоторый), ուրիշ, այլ (другой, иной), որևէ, որևիցե (какой-
нибудь), մի քանի (несколько).
б) определенными местоимениями:
ամեն, ամեն մի, յուրաքանչյուր (каждый, всякий),
в)отрицательным местоимением
ոչ մի (никакой),
г)вопросительным местоимением
քանի՞ (сколько?).
Նա ինչ-որ գիրք էր թերթում:
Он листал какую-то книгу.
Բակում մի քանի տղաներ ծառ էին տնկում:
Во дворе несколько мальчиков сажали деревья.
Յուրաքանչյուր քաղաքացի կատարում է իր պարտականությունը:
Каждый гражданин выполняет свой долг.
Ոչ մի մայր պատերազմ չի ուզում:
Ни одна мать не хочет войны.
Դու քանի՞ ընկեր ունես:
Сколько у тебя друзей?
Текст
ՄԵՐ ԲՆԱԿԱՐԱՆԸ
Ես ապրում եմ քաղաքի կենտրոնում: Մեր բնակարանը գտնվում է մի գեղեցիկ նորակառույց շենքում: Մեր շենքը տասհարկանի է: Ներքևի հարկում կա մթերային խանութ և ժամանակակից լվացքատուն: Մթերային խանութն ունի կաթնեղենի, ձկնեղենի, մսի և հրուշակեղենի բաժիններ:
Մեր շենքի բնակիչները հաճախ են իրենց սպիտակեղենը հանձնում լվացքատուն և մեկ-երկու օր անց ստանում են մաքուր և արդուկած վիճակում: Մեր շենքում կա կենտրոնական ջեռուցում, աղբատար խողովակ, վերելակ:
Ես բնակվում եմ երրորդ հարկում: Մեր բնակարանը երեքսենյականոց է: Մենք ունենք ընդհանուր սենյակ և երկու ննջասենյակ: Ընդհանուր սենյակի աջ կողմում մեր խոհանոցն է, իսկ խոհանոցի աջ կողմում գտնվում են լողասենյակը և զուգարանը:
Մեր ընդհանուր սենյակի և ննջասենյակների կահույքը նոր է: Հայրիկի ննջասենյակը միաժամանակ աշխատասենյակ է: Այդտեղ հայրիկը առանձնանում է և աշխատում: Սենյակի ձախ պատի մոտ
գրապահարանն է, իսկ գրապահարանի դիմաց՝ գրասեղանը: Ննջասենյակում մահճակալներ ու զգեստապահարաններ կան։ Մեր ընդհանուր սենյակում կա մի մեծ սեղան, գեղեցիկ պահա—
րաններ, բազմոց, բազկաթոռներ, աթոռներ և գունավոր հեռուստա—
ցույց:
Մեր բնակարանի առաստաղը բարձր է, բոլոր սենյակները լուսա
վոր են, արևոտ:
իմ սենյակի պատուհանը բացվում է Մեծ և Փոքր Մասիսների
Արարատյան դաշտի վրա:
Ես երբեմն կանգնում եմ պատուհանի մոտ ու երկար նայում սքանչելի տեսարանին:
Մեր բնակարանը շատ հարմար է թե՛ լավ աշխատելու, թե՛ հանգստանալու համար:
Словарь
նորակառույց-новостройка
նորակառույց շենք-новое здание
տասհարկանի-десятиэтажный
կաթնեղեն-молочные изделия
հրուշակեղեն-кондитерские изделия
ձկնեղեն-рыбные изделия (продукт)
ժամանակակից լվացքատուն-современная прачечная
օգտագործված սպիտակեղեն-использованное белье
մեկ-երկու օր անց-через день-два
արդուկած վիճակում-в выглаженном виде
կենտրոնական ջեռուցում -центральное отопление
աղբատար խողովակ-мусоропровод (աղբատար надо читать ախպատար)
երեքսենյականոց-трехкомнатная
ննջասենյակ-спальня
աշխատասենյակ-кабинет
զգեստապահարան-гардероб
գրապահարան-книжный шкаф
գրասեղան— письменный стол
Թե...թե— сочинительный союз,которому в русском языке соответствует сочинительный союз и... и.
Диалоги
և Բարև՛ Հա՛յկ, ու՞ր ես գնում:
և Բարև՛, Արմե՛ն, ես տուն եմ գնում:
և Որտե՞ղ է ձեր տունը:
և Քաղաքի հյուսիսային ծայրամասում է, բայց դա շատ լավ տեղ է:
և Դա ձե՞ր տունն է:
և Ո՛չ, մենք ապրում ենք նորակառույց շենքում:
և Ձեր շենքը բազմահա՞րկ է:
և Այո՛, մեր շենքը տասհարկանի է, բայց մեր բնակարանը երրորդ հարկում է:
և Ձեր շենքի մոտ խանութներ, կենցաղային սպասարկման կետեր կա՞ն:
և Այո՛, իհարկե, մեր շենքի առաջին հարկում մթերային խանութ կա, լվացքատուն, վարսավիրանոց և կարի արհեստանոց:
և Ի՞նչ բաժիններ ունի ձեր մթերային խանութը:
և Կաթնեղենի, հրուշակեղենի, մսի, ձկնեղենի, հանքային ջրերի և հյութերի բաժիններ:
և Հրուշակեղենի բաժնում համեղ թխվածքներ լինու՞մ են:
և Այո՛, մեր խանութի հրուշակեղենի բաժնում բազմապիսի և համեղ թխվածքներ են լինում:
և Ձեր լվացքատունը լա՞վ է աշխատում:
և Այո՜, լավ է աշխատում և մեր տնտեսուհիներին շատ է օգնում: Նրանք մեծ լվացքը հանձնում են լվացքատուն և մեկ-երկու օր հետո ստանում են մաքուր և արդուկած վիճակում:
և Դուք քանի՞ սենյակ ունեք:
և Մենք երեք սենյակ ունենք, մեր բնակարանը երեքսենյականոց է:
և Ձեր սենյակները լուսավո՞ր են:
և Մեր ընդհանուր սենյակը շատ լուսավոր է, բայց ննջասենյակներում արևն ընկնում է միայն երեկոյան:
և Ձեր բնակարանի կահույքը նո՞ր է:
ևԱյո՛, մեր կահույքը նոր է: Ննջասենյակներում կան մահճակալներ, զգեստապահարաններ, գրադարակներ: Հայրիկի ննջասենյակը միաժամանակ աշխատասենյակ է, այդ պատճառով էլ այնտեղ գրապահարան և գրասեղան կա:
Ընդհանուր սենյակում մի մեծ սեղան կա, պահարաններ, բազկաթոռներ, աթոռներ և հեռուստացույց: Մենք ավելորդ իրեր չենք սիրում, բայց բոլոր անհրաժեշտ հարմարություններն ունենք:
և Տեսնում եմ, որ դու հավանում ես ձեր բնակարանը:
և Ճիշտ է, մեր բնակարանն ինձ դուր է գալիս: Այնտեղ կարելի է և լավ հանգստանալ, և լավ աշխատել:
Словарь
հյուսիսային ծայրամաս — северный конец, край
շատ լավ— очень хороший
բազմահարկ— многоэтажный
կենցաղային սպասարկման — пункт бытового
/կենցաղսպասարկման/ կետ обслуживания
կարի արհեստանոց— швейная мастерская
հանքային ջուր— минеральная вода
արևե ընկնում է— солнце падает (попадает)
այդ պատճառով— поэтому
անհրաժեշտ հարմարություն — необходимое удобство
Դու հավանում ես— Квартира нравится тебе.
բնակարանը
հավանել— переходный глагол, поэтому
существительное բնակարան является прямым объектом, субъектом же является лицо, кому этот прямой объект нравится (դու).
Բնակարանն ինձ դուր է — Квартира мне нравится. գալիս:
դուր գալ— сложносоставной глагол,
непереходный.
Переведите на армянский язык:
Ты живешь в центре города, а я живу на северной окраине города. Наша квартира находится в новом здании. Это многоэтажное здание. Наша квартира на втором этаже. На первом этаже нашего здания есть продуктовый магазин, парикмахерская, швейная мастерская. В продуктовом магазине есть много отделов. Здесь всегда продаются свежие молочные изделия и вкусное печенье. В нашем здании есть центральное отопление, лифт, мусоропровод. Наша прачечная работает хорошо и очень помогает хозяйкам. Они часто большую стирку сдают в прачечную.
Наша квартира трехкомнатная. У нас новая мебель. В спальных комнатах есть кровати, гардеробы, книжные полки. В спальне отца есть большой книжный шкаф и письменный стол. Его спальня одновременно и кабинет. Здесь он работает и отдыхает.
Мебель нашей общей комнаты красивая и удобная. У нас нет лишних вещей, мы не любим лишние вещи. У нас есть все необходимые удобства.
Наша квартира светлая, солнечная. Окно моей комнаты большое и открывается на Араратскую долину и гору Масис.
УРОК 7
Оглушение звонких согласных Глагол. Будущее и будущее прошедшее времена изъявительного наклонения О некоторых функциях инфинитива Имя числительное
Количественные и порядковые числительные. Употребление числительных с существительными.
Синтаксические функции числительных Обозначение времени
|
| Поделиться: |
Поиск по сайту:
Читайте также:
Деталирование сборочного чертежа
Когда производственнику особенно важно наличие гибких производственных мощностей?
Собственные движения и пространственные скорости звезд